تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی دشت قروه و دهگلان و ارتباط آن با خشکسالی

در بیشتر مناطق ایران آب مورد نیاز جوامع و صنعت از منابع زیرزمینی تامین می شود. خشکسالی از مهمترین فاکتورهای موثر بر کیفیت آب زیرزمینی است. تقاضای آب زیرزمینی در دشت قروه دهگلان به دلیل موقعیت آن و محدودیت دسترسی به آب های سطحی افزایش یافته است. در این تحقیق اثر خشکسالی بر کیفیت آب چاه های دشت قروه و دهگلان بررسی شد. از داده های کیفیت آب ۳۸ چاه در دوره آماری ۲۱ ساله (۱۳۹۲-۱۳۷۱) استفاده شده و برای تعیین دوره های ترسالی و خشکسالی شاخص بارش استاندارد شده (SPI) در پایه های زمانی ۱۲،۶،۳ و ۲۴ ماهه بکار رفت. با استفاده از آزمون من-کندال روند تغییر پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی بررسی شده و رابطه بین خشکسالی اقلیمی و کیفیت آب زیرزمینی با ضریب همبستگی بدست آمد. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد در ۲/۲۲ % موارد، بین پارامترهای کیفیت در سطح اطمینان ۹۵% رابطه معنی داری با SPI وجود دارد. ضرایب همبستگی در برخی از چاه ها مثبت و در برخی منفی می باشد. نتایج نشان داد در مورد بیشتر پارامترهای کیفیت آب، با افزایش پایه زمانی SPI میزان همبستگی افزایش می یابد. نتایج آزمون من - کندال نشان داد بیشتر پارامترهای کیفیت آب روند افزایشی داشته و فقط Cl-, HCO۳- و Mg۲+ به ترتیب در ۵۳/۶۰%،۵۳/۶۰% و ۶۳/۵۲% چاه ها روند منفی دارند و CO۳۲- نیز در هیچ یک از چاه ها روند نداشته است. نقشه های پهنه بندی کیفیت آب نشان داد بیشترین کاهش کیفیت آب در قسمت های شرقی دشت اتفاق می افتد، زیرا مقدار افت تراز آب در بخش های ذکر شده بیشتر از سایر قسمت ها می باشد.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی ، روند ، قره دهگلان ، کیفیت