نقد نگاه اسطوره ای در شعر مهدی اخوان ثالث

نقد نگاه اسطوره­ای در شعر مهدی اخوان ثالث   اسد آبشیرینی*   چکیده اخوان ثالث را نمی توان بیرون از هندسه­ای که جهان اسطوره­ای برای او ترسیم می­کند، تصور کرد. آن اندازه­ای که اندیشه­ی اسطوره­ای اسباب آشنایی­زدایی­ها و فرم را در شعر او بنیاد نهاده است، به همان میزان نیز پی­ریز آن نقاط آسیب­زایی شده که از آن دریچه می­توان با ذهنیت و زبان شاعر­ ­روشن فکر­های ایرانی، نقبی به سوی امتناع تعقل مدرن زد. اخوان در شاهکار­های خود، زمستان، آخر شاهنامه و از این اوستا، به منطقه­ای از ساحت اندیشه­ی اسطوره­ای پای نهاده که باستان­گرایی و موسیقی، قدیس­پنداری و اهریمن­سازی، غم گذشته و گریه بر ربع و اطلال و دمن، آن ­هم در عصر آه و آهن و آهک زنده، راه را بر هر تجربه­ی تاریخ هم­زمانی­ای مسدود کرده است. نگارنده در این جستار، با عطف نظر به اندیشمندان عصر روشنگری، سعیش بر آن بوده که با پیش کشیدن نمونه­هایی عینی، میراث هنری اخوان ثالث را ازمنظری آسیب­شناسانه در پرتو تفکر اسطوره­ای، با مخاطب خویش به بحث و تحلیل بگذارد.   * استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز [e-mail] تاریخ دریافت مقاله: ۲۸/۱۱/۱۴۰۰                   تاریخ پذیرش مقاله: ۲۱/۳/۱۴۰۱

کلیدواژه ها:

آسیب ­شناسی ، اخوان ثالث ، ادبیات معاصر ، اسطوره ، تاریخ ، روشنگری.