نقش شرکت نفت انگلیس و ایران در شکل گیری ساختار فضای شهری شرکت شهرآبادان ( از تاسیس پالایشگاه آبادان تا نهضت ملی شدن صنعت نفت ۱۳۳۰ – ۱۲۹۱ ش )

چکیده باواگذاری امتیازنامه ی نفت به ویلیام ناکس دارسی در سال ۱۲۸۰/۱۹۰۱م و در پی آن اکتشاف نفت در مسجدسلیمان درخرداد ماه ۱۲۸۷ش/۱۹۰۸م و تاسیس پالایشگاه آبادان درسال ۱۲۹۱ش/۱۹۱۲م زمینه ی اشتغال و مهاجرت نیروی کار از خارج و داخل به آبادان را فراهم نمود . مدیران شرکت نفت انگلیس و ایران برای اسکان این مهاجران اقدام به شهرک سازی نمودند که نتیجه ی آن شکل گیری شرکت شهر آبادان توسط طراحان و معماران شرکت نفت انگلیس و ایران مطابق با آخرین دستاوردهای شهرسازی بود . پژوهش پیش رو با تلفیق روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسناد و منابع دست اول تاریخی و تحقیقات جدید در پی پاسخی به این سوال است که شرکت نفت انگلیس و ایران چه نقشی در شکل گیری ساختار فضایی شرکت شهر صنعتی آبادان داشته است ؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که شرکت شهر آبادان موجودیت ، شکل گیری و توسعه ی خود را مرهون پالایشگاه آبادان است.شکل گیری کالبد فضایی شرکت شهر آبادان بر چهار شاخص؛ تفکیک و جداسازی محلات از یکدیگر، طراحی شهر به شکل خطی( طولی)، طراحی به شکل شطرنجی و شعاعی و طراحی بر اساس ایده باغ شهر مبتنی بود. برهمین اساس در این پژوهش سعی شده است نقش شرکت نفت انگلیس و ایران در تکوین و توسعه ی کالبد شهری شرکت شهر صنعتی آبادان از تاسیس پالایشگاه تا ملی شدن صنعت نفت مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد .

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی : شرکت نفت انگلیس و ایران ، نفت ، شرکت شهر آبادان ، آبادان ، شهرسازی