اعتبار سنجی سیره عقلا در مسائل اصول فقه

به سیره عقلا به عنوان دلیل مستقلی برای چهار مسئله مهم اصولی که عبارت اند از: ظواهر، خبر واحد، قول اهل لغت، استصحاب تمسک شده است. هنگامی استدلال به سیره عقلا تام است که چهار مقدمه آن احراز شود. آن مقدمات عبارت است از: اثبات اصل وجود سیره عقلاییه بین همه عقلا (مقدمه اول)، امکان وجود سیره در احکام مولویه عرفیه که بین مولی و عبد است (مقدمه دوم)، عدم مانع از اتحاد مسلک شارع با عقلا در عمل به سیره (مقدمه سوم)، اثبات عدم ردع و منع صریح و آشکاری از جانب شارع مقدس از سیره (مقدمه چهارم). از آنجا که باید به وجود هر یک از این مقدمات در بحث های مسائل اصولی مطرح شده قطع حاصل شود. این پژوهش به بررسی و اثبات هریک از مقدمات سیره عقلا در مسائل مطرح شده می پردازد. و به این نتیجه می رسد که سیره عقلاییه به عنوان دلیل در دو بحث ظواهر و خبر واحد روشن است و هر یک از مقدمات چهارگانه آن احراز می شود ولی در بحث استصحاب هر چند که مقدمه دوم و سوم آن احراز نمی شود ولی با وجود دو شرط وجود استصحاب در زمان معصوم و جریان آن در امور شرعی، مقدمات سیره عقلاییه تمام می شود. در بحث قول لغوی که اساسا او را نمی توان خبره دانست هیچ کدام از مقدمات احراز نمی شود. روش تحقیق در این نوشتار توصیفی تحلیلی است و با ابزار فیش برداری و کتابخانه ای است.

کلیدواژه ها:

سیره عقلا ، ظواهر ، خبر واحد ، قول لغوی ، استصحاب ، اصول فقه