الگوی توسعه کارآفرینی اکوتوریسم در مناطق روستایی (مطالعه موردی: روددره های گردشگری استان تهران)

امروزه تنوع­بخشی به اقتصاد روستایی از طریق توسعه کارآفرینی، بیش از پیش توجه محققان و برنامه‎ریزان را به خود جلب کرده است. براین اساس یکی از فرصت های جدید اقتصادی، صنعت گردشگری روستایی به‎ویژه اکوتوریسم در روستاهای مناطق حاشیه شهرهای بزرگ، از جمله تهران بوده که برای اوقات فراغت و نیاز شهروندان به مناطق طبیعی با چشم‎انداز زیبا و دور از آلودگی ها، اهمیت یافته است. در این راستا، سوال اساسی این است که توسعه کارآفرینی اکوتوریستی بر اساس کدام الگو امکان‎پذیر است؟ لذا هدف مطالعه، ارائه الگوی توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی با پتانسیل گردشگری دره­ای است. بر این اساس، در پژوهش پیش رو هفده روستا در هفت مسیر رود دره­ای نمونه‎های مطالعه انتخاب شدند و با استفاده از روش کمی پیمایشی، در سطح صاحبان کسب‎وکارهای گردشگری که کارآفرینان اکوتوریستی در روستاهای منتخب به‎شمار می‎روند، به بررسی سهم و ارتباط عوامل سه‎گانه (شرایط محیطی، سیاست‎ها و رویه‎های قانونی) ویژگی‎های کارآفرینانه پرداخته شد. نتایج نشان می‎دهد که بر حسب شاخص‎های انتخابی و بر اساس آزمون همبستگی پیرسن، ارتباط معناداری بین عوامل سه‎گانه تاثیرگذار بر توسعه کارآفرینی برقرار است. همچنین براساس نتایج رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر به عمل آمده، پس از مشخص‎شدن میزان تاثیرات غیر مستقیم متغیرها، به محاسبه کل تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم پرداخته شد که درنتیجه آن، ویژگی‎های کارآفرینانه با بیشترین تاثیر در کارآفرینی اکوتوریستی قرار دارد. درنهایت مشخص شد الگوی توسعه کارآفرینی اکوتوریستی ارائه شده این پژوهش، ۲/۳۵ درصد تبیین‎کننده توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در منطقه است.

کلیدواژه ها:

الگو ، روستاهای تهران ، اکوتوریسم ، کارآفرینی ، گردشگری