بررسی برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) از دیدگاه حقوقی با تاکید بر قانون اساسی ایران

برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) عنوان سندی است که در تاریخ بیست و سوم تیرماه ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) بینایران و گروه ۱ + ۵ امضا شد و موجب اصلاحاتی در برنامه های هسته ای ایران و اقداماتی توسط شش کشور در خصوصتحریم های اعمال شده بر ایران گردید. این توافق سوالاتی جدی را در حوزه ی حقوق عمومی ایران موجب شد؛ ازجمله اینکهتعهدات فیمابین دولت ها تعهد سیاسی است یا حقوقی؟ آیا مبنا و اصول این تعهدات ضمانت اجرای کافی به عنوان سندبین المللی شمول عهدنامه ۱۹۶۹ وین دارد؟ پاسخ به این پرسش ها در خلال بررسی در خصوصیت ماهیت سند، از جهتچگونگی انعقاد و خلاها، کمبودهای حقوقی و سیاسی سند را بیش ازپیش نمایان تر خواهد کرد. در راستای اجرای اقداممشترک طرفین، سند توافق از آنچه که به عنوان یک سند سیاسی (نزاکتی) و یا سند حقوقی باشد محل تردید قرار گرفتهکه در این مقاله از جهات شکلی و ماهوی ماهیت سند و اعتبار سنجی آن از منظر حقوق معاهدات و حقوق ایران موردپژوهشواقع شده است. اینگونه استنباط می شود که سند برجام و توجه به حقوق موضوعه بین المللی در جهت شکل گیری سند،در صورت عدم کفایت و یا سکوت حقوق موضوعه باید اصول کلی حقوقی به عنوان ضمانت اجرا این شرایط در اجرا سندبرجام در نظر گرفته شود تا کشورها نتوانند با مسائل حاشیهای موضوع اصل برجام (قبول صلح آمیز بودن توان هسته ای ورفع تحریم های ظالمانه) را نادیده بگیرند.

کلیدواژه ها:

برجام ، حقوق بین الملل ، حقوق اساسی ، هسته ای