ارزیابی پتانسیل ژئوتوریسم غار اسپهبد خورشید، جنگل و رودخانه اطراف بر اساس مدل های پرالونگ و کوچین در شهرستان سوادکوه

امروزه ژئوتوریسم با تکیه بر پدیده­های زمین­شناسی و ژئومورفولوژی بطور فزاینده­ایی در حال رشد است. در نتیجه شناسایی و ارزیابی این پدیده­های طبیعی به عنوان اهداف گردشگری می­تواند در توسعه منطقه کمک نماید. بنابراین هدف این مقاله ارزیابی پتانسیل غار اسپهبد خورشید، جنگل و رودخانه اطراف آن در منطقه شهرستان سوادکوه در حوزه آبخیز تالار برای گردشگری و ایجاد اشتغال می­باشد. برای انجام این تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی شامل مطالعات کتابخانه­ای و میدانی استفاده شد. جهت دستیابی به این هدف نقشه­های توپوگرافی، زمین­شناسی و اطلاعات حاصل از بازدید­های میدانی و پرسشنامه به عنوان اطلاعات اولیه و ابزار تحقیق بوده­اند. این اطلاعات با روش­های پرالونگ و کوچین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج مربوط به روش پرالونگ نشان داد که غار اسپهبد خورشید به عنوان معروف­ترین غار استان مازندران، بیشترین امتیاز (۷۴/۰) را از نظر عیار گردشگری به خود اختصاص داده­ و جنگل و رودخانه خطیرکوه به ترتیب با امتیاز ۵۳/۰ و ۵۱/۰ در رتبه­های دوم و سوم قرار دارند. از نظر عیار میزان بهره­­وری، امتیاز غار اسپهبد خورشید و رودخانه خطیر کوه تقریبا مساوی بوده (۸۷ و ۸۸) ولی امتیاز جنگل با مقدار ۸۱/۰ اندکی کمتر است. همچنین امتیاز کیفیت بهره­وری غار (۳۱) و جنگل و رود خطیرکوه ۲۵/۰ محاسبه شده است. میانگین ارزش بهره­وری رود خطیرکوه ۶۵/۰، غار ۵۹/۰ و جنگل ۵۳/۰ بدست آمده است. به طور کلی این مقادیر در مدل پرالونگ مبین پتانسیل گردشگری بالا هستند. بر اساس نتایج حاصل از روش کوچین، غار اسپهبد خورشید با ارزش نهایی ۵/۱۸، رودخانه خطیرکوه با ارزش نهایی ۷۵/۱۶ و جنگل اطراف غار با ارزش نهایی ۷۵/۱۱ به ترتیب در اولویت سرمایه­گذاری و توسعه گردشگری قرار دارند.

کلیدواژه ها:

غار اسپهبد خورشید ، پرالونگ و کوچین ، حوزه آبخیز تالار ، ژئوتوریسم