تعیین بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب و نیتروژن در تولید کنجد
محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 16، شماره: 4
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 251
فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IDJ-16-4_013
تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1401
چکیده مقاله:
این پژوهش به منظور بررسی عملکرد و درآمد ناخالص محصول، بهره وری نهاده آب و کود نیتروژن در ارقام کنجد تحت شرایط آبیاری کامل و کم آبیاری در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در شهرستان کرج طی سال های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ انجام شد. در این پژوهش از روش کرت های خرد شده- فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار برای اجرای آزمایش استفاده شد. تیمارهای آبیاری در دو سطح شامل رژیم کم آبیاری و آبیاری کامل در کرت های اصلی و فاکتوریل مقادیر مختلف کود نیتروژن (صفر، ۶۰ و ۱۲۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و ارقام کنجد در کرت های فرعی قرار گرفتند. جهت سنجش بهره وری نهاده ها از شاخص های درآمد ناخالص محصول، بهره وری فیزیکی و اقتصادی بهره گرفته شد. طبق نتایج، میانگین درآمد ناخالص تولید کنجد در سال های آزمایش ۳/۶۳ میلیون ریال در هکتار و تحت رژیم های آبیاری کامل و کم آبیاری به ترتیب ۱/۹۴ و ۳۳ میلیون ریال در هکتار محاسبه گردید. میانگین بهره وری فیزیکی آب تحت تیمار آبیاری کامل و کم آبیاری به ترتیب ۲۷/۰ و ۱۸/۰ کیلوگرم محصول به ازای هر مترمکعب آب آبیاری و میانگین بهره وری فیزیکی کود نیتروژن تحت تیمار آبیاری کامل و کم آبیاری به ترتیب ۸/۱۸ و ۵۶/۶ کیلوگرم محصول به ازای هر کیلو کود تعیین شد. همچنین میانگین بهره وری اقتصادی آب تحت تیمار آبیاری کامل و کم آبیاری به ترتیب ۲۱۳۳۶ و ۱۴۲۲۴ ریال به ازای هر مترمکعب آب آبیاری برآورد شد. نتایج حاکی از آن بود با کاهش تقریبی ۵۰ درصدی مصرف آب، درآمد ناخالص تولید کنجد به یک سوم کاهش یافت. در مقابل انتخاب رقم مناسب با توجه به فراهمی آب به طور متوسط تا ۶۶ درصد درآمد ناخالص تولید کنجد را افزایش داد. با توجه به نتایج پیشنهاد می گردد ارقامی برای کشت در منطقه هدف انتخاب شود که دارای عملکرد و بهره وری اقتصادی بالایی باشند.
نویسندگان
مجید غلامحسینی
استادیار پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
هرمز اسدی
استادیار پژوهش تحقیقات اقتصاد کشاورزی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
محمد حسین داوودی
دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران