ارزیابی کیفیت زندگی مناطق روستایی با استفاده از تاکسونومی عددی (مورد مطالعه: دهستان اسفندقه، شهرستان جیرفت)

امروزه بهبود کیفیت زندگی، یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی ها در هر کشور است.برای این منظور در درجه ی اول باید شناخت دقیق و همه جانبه ای از وضعیت موجود کیفیت زندگی به عمل آید که این امر بر اساس یک نگرش نظام مند امکان پذیر خواهد بود. از این رو، هدف پژوهش حاضر، سنجش کیفیت زندگی مناطق روستایی دهستان اسفندقه بود. این پژوهش به روش پیمایش صورت پذیرفت. جامعه ی آماری پژوهش، روستاهای ده خانوار و بالاتر دهستان اسفندقه (۳۴ روستا) بود که با استفاده از جدول نمونه گیری کریجسی و مورگان  ۳۴۳ نفر از سرپرستان خانوار در این روستاها انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه از طریق روایی صوری و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (۰/۶۲ تا ۰/۸۲) تایید گردید. در این پژوهش به منظور سنجش کیفیت زندگی از روش تاکسونومی عددی بهره گرفته شد. همچنین از ضریب پراکندگی و آزمون tتک نمونه ای نیز استفاده شد. داده پردازی نیز با استفاده از نرم افزار  MATLAB ۷.۱۰ انجام گرفت. یافته های وضعیت شناسی شاخص های متعارف کیفیت زندگی نشان داد که روستاهای مورد مطالعه از لحاظ شاخص های اوقات فراغت، دارایی، آموزش، کیفیت منابع جمعی و رضایت از ویژگی های گردشگری طبیعی در وضعیت نامناسبی قرار دارند. علاوه بر آن، نتایج روش تاکسونومی عددی نیز نشان داد که روستاهای دولت آباد، فردوس و حسین آباد در رتبه های اول تا سوم از لحاظ کیفیت زندگی قرار دارند و روستاهای گلوییه،دره بمی و ده نظام در رتبه های آخر قرار دارند. نتایج کلی پژوهش حاکی از وضعیت نامطلوب کیفیت زندگی در روستاهای مورد مطالعه بود و این امر بیانگر آن است که در مجموع پراکنش فضایی کیفیت زندگی در منطقه ی مورد مطالعه در وضعیت متوازنی قرار ندارد.  

کلیدواژه ها:

کیفیت زندگی ، تاکسونومی عددی ، مناطق روستایی