بررسی اثر کود زیستی ازتوباکتر و مدیریت کود اوره، توام با کود حیوانی بر عملکرد و پروتئین گندم دیم

به منظور بررسی اثر کود زیستی ازتوباکتر و مدیریت مصرف کود اوره توام با کود حیوانی بر عملکرد و پروتئین گندم دیم، آزمایشی با دو سطح کود حیوانی شامل M۰ )بدون کود حیوانی) و M۱۵ (۱۵ تن در هکتار کود حیوانی( و ده تیمار کودی با ترکیب­های مختلف روش و زمان مصرف کود اوره و تلقیح بذر با ازتوباکتر شامل، T۱  =شاهد (بدون اوره و عدم تلقیح بذر با ازتوباکتر) T۲ = کل اوره در پائیز، T۳ = کل اوره در اوایل بهار به صورت سرک، T۴  =نصف اوره در پائیز + نصف دیگر اوره در اوایل بهار به صورت سرک، T۵ = نصف اوره در پائیز + محلول­پاشی ۵% اوره (در مرحله پنجه­دهی)، T۶ = تلقیح بذر با ازتوباکتر، (T۲ + T۶)T۷=، (T۳ + T۶)= T۸، (T۴ + T۶)= T۹و  (T۵ + T۶)=  T۱۰بر روی رقم گندم دیم آذر ۲ در سه تکرار، به صورت آزمایش کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در تناوب گندم-آیش به مدت دو سال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم قاملو (کردستان) به اجرا در آمد. نتایج مشخص نمود که اثر کود حیوانی بر عملکردهای بیولوژیک و دانه در سطح (۰۱/۰>p) و بر وزن هزار دانه (۰۵/۰>p) معنی­دار بود. اثر تیمارهای کودی بر عملکردهای بیولوژیک و دانه و وزن هزار دانه (۰۱/۰>p) معنی­دار بود. اثر متقابل کود حیوانی و تیمارهای کودی بر هیچکدام از خصوصیات عملکردی معنی­دار نبود. میانگین عملکرد دانه در تیمارهای T۴، T۸، T۳، T۲، T۵، T۹، T۷ وT۱۰  نسبت به شاهد، به ترتیب به میزان ۸۴۵، ۸۳۳، ۷۵۹، ۷۵۵، ۶۷۸، ۶۷۰،۶۵۷ و۶۲۲ کیلوگرم در هکتار افزایش نشان دادند و همگی در یک گروه آماری قرار گرفتند، اما عملکرد دانه در تیمار ازتوباکتر، با شاهد تفاوت معنی­داری نداشت. اثر متقابل کود حیوانی و تیمارهای کودی بر پروتئین دانه معنی­دار بود (۰۵/۰>p). اثر تیمارهای کودی بر پروتئین دانه فقط برای تیمار T۸ معنی­دار (۰۵/۰>p) بود. نتیجه کلی این بود که در گندم، دیم مصرف کل کود اوره در پائیز به عنوان بهترین زمان مصرف و در شرایط مصرف نصف کود اوره در پائیز، محلول­پاشی (پنج درصد) اوره در مرحله پنجه­دهی در بهار به عنوان تکمیل کننده تغذیه نیتروژنی، قابل توصیه است.

کلیدواژه ها:

کود نیتروژنی ، خصوصیات کیفی گندم ، زمان مصرف کود