موسیقی عصر صفویه (کارکردها، سازها و کیفیت) در نگاه جهانگردان اروپایی

موسیقی یکی از جلوه های مهم تمدنی در عصر صفوی به شمار می­رفت که از سیاست­های فرهنگی پادشاهان و اوضاع مذهبی این عصر تاثیر پذیرفت. برخلاف منابع تاریخنگاری فارسی، در سفرنامه های اروپاییان - به­عنوان شاخه ای مهم از منابع مکتوب عصر صفوی - اطلاعاتی بسیار از موسیقی و فراز و نشیب آن ارائه شده است. در این پژوهش با تکیه بر منابع مکتوب و به­شیوه توصیفی- تحلیلی، ضمن تبیین اهمیت هنر موسیقی در دوره صفویه، منزلت و کاربرد این هنر با تکیه بر سفرنامه های برجای مانده از جهانگردان اروپایی مورد بررسی قرار گرفته است.در گزارش­های سفرنامه­نویسان، کاربردهای گوناگون این هنر در زندگی اجتماعی و به‎ ویژه دربار بیان شده است. کاربردهای سیاسی- اداری موسیقی ازجمله در هنگام جلوس و تاج­گذاری شاهانه، آیین های نظامی، اهدای خلعت، استقبال و پذیرایی از هیات­های خارجی و در شکل اجتماعی آن؛ مراسم اعیاد ملی و مذهبی، مسابقات و تفریحات شاهانه، عروسی، خبررسانی و پیام و کاربرد مجلسی- بزمی مخصوصا در دربار بسیار مهم بوده است. علی رغم گزارش­های ارزندههاروپاییان از موسیقی عصر صفوی، تفاوت­های فرهنگی و ذوقی اروپاییان، باعث عدم شناخت برخی مولفه­های موسیقیایی به­ویژه سازهای ایرانی شده است.

کلیدواژه ها:

صفویه ، موسیقی ، جهانگردان ، سفرنامه ها