مسئولیت مدنی ضابطان دادگستری

ضابطین دادگستری به موجب قانون آیین دادرسی کیفری دو دسته هستند که در قالب دو نوع، عام و خاص، مقرراتی را میتوان بر آنها مترتب دانست. این مشخصه بر آن نیست تا ماهیت ضابط دادگستری را مورد تبیین قرار دهد. بلکه با این فرض کهماهیت آن مورد شناسایی قرار گرفته سعی داریم مسئولیت مدنی، مبانی و حوزه مسئولیت آن ها را در فعل یا ترک فعلزیانبارشان مورد بررسی قرار دهیم. آنچه در این عرصه در بادی امر قبول موضوع را با دشواری مواجه می کند، جایگاه ضابطیندر جامعه و در قوانین است. چرا که صراحتا بیان می شود ضابطین در راستای اعتلا و استقرار نظم عمل خواهند کرد. پس طرحبحث از مسئولیت در این خصوص قدری مشکل است. اما با این اوصاف برآیند این تلاش همیشه اجرای مقررات حاکم نیستبلکه برخی مواقع عدول از خطوط قرمزی است که مسئولیت زا خواهد بود. این مهم در مورد ضابطان که همیشه با ماموریتهای متنوع و گوناگون درگیر بوده نمودی پر رنگ خواهد داشت. بنابراین می توان فعل و ترک فعل زیانبار آنها را نیز مثل فعلو ترک فعل زیانبار افراد عادی مورد موآخذه قرار داده و مشمول مسئولیت دانست. اینکه مبنای مسئولیت ضابطان چیست میتوان به مقررات عام مسئولیت مدنی رجوع کرد. اما قلمرو این مسئولیت را می توان در فعل زیانبار ضابطان جستجو کرد. مداخلههمراه با وظیفه آنها در موضوعاتی که در حالت عادی اصطکاک منافع با حقوق افراد دارد این تلقی را القاء می نماید که در صورتقصور در عملکرد، مسئول عمل خود خواهند بود. در تبیین موضوع می توان عرصه وظیفه ضابط را مورد دقت نظر قرار داد. گاهیآنها به فراخور وظیفه؛ مجبور به تیر اندازی، تعقب و گریز، اجرای احکام و .... هستند که قصور در هر یک از این اعمال حاکمیتیمی تواند مسئولیت زا باشد. در ترک فعل نیز همین نگرش حاکم است. از طرفی با این فرض که مسئولیت احراز شده موضوعدیگری نمود می یابد، و آن راه های جبران خسارت است.

کلیدواژه ها:

مسئولیت مدنی ، ضابط دادگستری ، تقصیر ، فعل زیانبار ، جبران خسارت