واحدهای سنجش طول در اوستا

درباره واحد های اندازه گیری در ایران باستان اطلاعات کمی در دست است. مهم ترین متنی که از ایران باستان باقی مانده است، یعنی اوستا، آگاهی چندانی در این باره به دست نمی دهد. خوش بختانه یکی از فصول فرهنگ نامه ای کهن، مشتمل بر واژه های اوستایی و ترجمه پهلوی آن ها، دربردارنده تعدادی از واحدهای سنجش طول در دوران باستان است. در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم، نام واحدهای اندازه گیری طول و نسبت آن ها با یک دیگر به زبان اوستایی و پهلوی آمده است. نام برخی از این مقیاس ها در متون اوستایی تک آمدند و تنها در این فرهنگ باقی مانده است. به این ترتیب، می توان این متن را مهم ترین منبعی دانست که درباره واحدهای اندازه گیری در ایران باستان اطلاعاتی به دست می دهد. در این مقاله، واحدهای اندازه گیری طول، که در فصل بیست و هفتم فرهنگ اویم نام برده و تعریف شده است، به کمک بخش های دیگر اوستا و منابع پهلوی و زند طبقه بندی و بررسی شده است. نتیجه این بررسی و طبقه بندی را می توان به صورت زیر خلاصه کرد: uz-ašti = ۸ ǝrǝzu, dišti = ۱۰ ǝrǝzu, paδa = ۱۶ ǝrǝzu, vībāzu = ۲ frabāzu = ۴ frarāθni = ۸ vitasti  = ۹۶ ǝrǝzu, vībāzu = ۲ gāiia = ۴ frarāθni, gāiia = ۳ paδa = ۴ vitasti = ۴۸ ǝrǝzu , yujiiasti = ۲ daxšmaiti = ۴ snaiiasti = ۸ tacar = ۱۶ hāθra.

کلیدواژه ها:

فرهنگ اویم ، واحدهای اندازه گیری طول ، هاسر