بازشناسی دو مفهوم «مردم» و «بندگ» در اندرزنامه ها و متون فقهی- حقوقی فارسی میانه زردشتی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 257

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LANG-13-1_006

تاریخ نمایه سازی: 15 شهریور 1401

چکیده مقاله:

مفهوم «مردم» کلیدی ترین واژه در «تاریخ اجتماعی» است. این مفهوم به همین شکل امروزی در متون فارسی میانه زردشتی به کار رفته است. مساله پژوهش بررسی تطبیقی دو مفهوم «مردم» و «بندگ / بنده» در اندرزنامه ها و متون فقهی - حقوقی و فهم مناسبات اجتماعی از طریق آن است. از این رو پژوهش بر اساس رویکرد زبان شناختی و روش تاریخ مفهوم این پرسش اصلی را طرح می کند که هر یک از این دو واژه در کدام دسته از متون بیشتر ظاهر شده اند و چگونه بر اعضای اجتماع قابل انطباق هستند؟ مدعای نویسندگان این است که واژه mardōm در معنای عامه مردم، اعم از زردشتی و غیر زردشتی، و غالبا در متون اندرزنامه ای به کار رفته و در مقابل، واژه bandag ،در معنای فرمان بر، در متون فقهی- حقوقی به کار می رود و مقصود همان «اتباع» و «پیروان» است که می تواند از پایین ترین سطح تا عالی ترین سطوح نظم اجتماعی را در بر گیرد و در معنای «بنده» بمثابه «برده» نیست، و تنها زرتشتیان را در برمی گیرد.

نویسندگان

نیره دلیر

دانشیار تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی نویسنده مسئول ،تهران،ایران

اسماعیل مطلوب کاری

دکتری تاریخ،تهران ایران،

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابوالقاسمی، محسن (۱۳۹۷)، دستور تاریخی زبان فارسی، تهران: سمت ...
  • بریان، پی یر (۱۳۹۱)، از کوروش تا اسکندر تاریخ شاهنشاهی ...
  • بهار، مهرداد و ابوالقاسم اسماعیل پور (۱۳۹۴)، ادبیات مانوی، تهران: ...
  • پیگولوسکایا. نینا ویکتوروونا (۱۳۸۷)، شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ...
  • تفضلی، احمد (۱۳۶۴)، مینوی خرد، تهران: توس ...
  • حسن دوست، محمد (۱۳۹۵)، فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی، تهران: ...
  • شهیدی، سید جعفر (۱۳۶۸)، «بیعت و چگونگی آن در تاریخ ...
  • الطبری، ابوجعفر محمد بن جریر (۱۳۸۷ه.ق/ ۱۹۶۷م)، تاریخ الامم و ...
  • فردوسی، ابوالقاسم (۱۳۸۸)، شاهنامه، به کوشش جلال خالقی مطلق، تهران: ...
  • کسنوفون (۱۳۷۵)، آناباسیس، ترجمه احمد بیرشک، تهران: کتابسرا ...
  • کوک، جان مانوئل (۱۳۹۹). شاهنشاهی هخامنشی، تهران: ققنوس ...
  • لوکوک، پی یر (۱۳۸۹)، کتیبه های هخامنشی، ترجمه نازیلا خلخالی، ...
  • مولایی، چنگیز (۱۳۹۸) آبان یشت (سرودی اوستایی در ستایش اردوی ...
  • (۱۳۹۹)، فرهنگ زبان فارسی باستان، تهران: آوای خاور ...
  • میرفخرایی، مهشید (۱۳۹۳)، بررسی دینکرد ششم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ...
  • (۱۳۹۷)، دادستان دینی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ...
  • Anklesaria, T.D. ۱۹۱۳. Dânâk-u Mainyô-I Khard. BombayBack, Michael (۱۹۷۸), “Die ...
  • Bartholomae, Christian (۱۹۰۴), Altiranisches Wörterbuch. Strassburg: Verlag von Karl J. ...
  • Boyce, Mary (۱۹۷۵), “A Reader in Manichaean Middle Persian and ...
  • Briant, Pierret (۱۹۹۶), Histoire de l'empire perse: de Cyrus à ...
  • (۲۰۰۰), “Gaumāta”, EIr, ed. Ehsan Yarshater, vol. X, Fasc. ۳, ...
  • Cook, John Manuel (۱۹۸۳), The Persian Empire, New York: Schocken ...
  • Dandamayev, Muhammad A. (۱۹۹۲), “Slavery (ANE)”, Anchor Bible Dictionary. ed. ...
  • Daryaee, Touraj (۲۰۱۸), “The Iranian Männerbund Revisited”, Iran & the ...
  • Eilers, W & C. Herrenschmidt. (۱۹۸۸), “Banda”, EIr, ed. Ehsan ...
  • Farraxvmart ī Vahrāmān (۱۹۹۷), The Book of a Thousand Judgements. ...
  • Herodotus (۱۹۶۹), Herodotus. eds. E. H. Warmington. English trans. A.D. ...
  • Humbach, Helmut & Pallan R. Ichaporia (۱۹۹۸), Zamyād Yasht, Wiesbaden: ...
  • Humbach, Helmut & Prods O. Skjærvø (۱۹۸۳), The Sassanian Inscription ...
  • Jamasp-Asana, Jamaspji Dastur Minocherji (ed.) (۱۹۱۳). Corpus of Pahlavi Texts. ...
  • Kent, Roland G. (۱۹۵۳), Old Persian, New Haven: American Oriental ...
  • Kotwal, Firoze M. & Philipp G. Kreyenbroek (۱۹۹۲), “The Hēbedestān ...
  • Lecoq, Pierre (۱۹۹۷), Les inscriptions de la perse achemenide, Paris: ...
  • Macuch, Maria (۱۹۸۸), “Barda and Barda-Dāri ii. In the Sasanian ...
  • _- (۲۰۱۰), “Allusions to Sasanian Law in the Babylonian Talmud”, ...
  • Nyberg, Henrik Samuel (۱۹۷۴), A Manuel of Pahlavi, vol. II, ...
  • Perikhanian, Anahit (Transcription & translation from Pahlavi Text) (۱۹۹۷), The ...
  • Pigulevskaja, Nina (۱۹۶۳), Les Villes de L’etat Iranien aux Epoques ...
  • Schmitt, Rüdiger (۲۰۱۴), Wörterbuch der altpersischen Königsinschriften, Wiesbaden: Reichert Verlag ...
  • Shaki, Mansour (۱۹۹۱), “Citizenship ii. In the Sasanian Period”, EIr, ed. Ehsan ...
  • Skjærvø, Prods Oktor (۲۰۰۹), “Reflexes of Iranian oral traditions in ...
  • Widengren, G. (۱۹۶۹), Der Feudalismus im alten Iran, Köln-Opladen: Springer ...
  • Wikander, S. (۱۹۳۸), Der arische Männerbund, Studien zur indo-iranischen Sprach- ...
  • Williams, A. V. (۱۹۹۰), The Pahlavi Rivayat Accompanying the Dādestān ...
  • Xenophon (۱۹۸۰), Xenophon: Anabasis Books I- VII, ed. G. P. ...
  • https://www.bbaw.de/https://iranicaonline.org/https://www.parsigdatabase.com/ ...
  • نمایش کامل مراجع