بررسی تنوع مورفولوژیکی و ارزیابی عملکرد لاین های گوجه فرنگی با استفاده از تجزیه آماری چند متغیره

گوجه فرنگی محصولی با طیف وسیعی از ژنوتیپ ها با عملکردهای متفاوت است و گزینش بر اساس صفت عملکرد و اجزای آن می تواند به برنامه های اصلاحی این گیاه سرعت ببخشد. در پژوهش حاضر به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای آن روی ۲۵ لاین گوجه فرنگی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. صفات شامل تعداد روز تا گلدهی، تعداد روز از جوانه زنی تا اولین رنگ گیری میوه (زودرسی)، ارتفاع بوته (سانتی­متر)، تعداد میوه در بوته، وزن میوه در بوته (گرم)، عملکرد میوه در بوته (گرم)، طول و عرض میوه (سانتی متر) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد در میان تمامی لاین ها تفاوت معنی داری از نظر صفات مورد بررسی وجود دارد. همچنین تجزیه به مولفه های اصلی نیز بر اساس صفات مورفولوژیک نشان داد که دو مولفه اصلی اول، در مجموع ۷۵ درصد از تنوع فنوتیپی کل در بین داده ها را توجیه کردند و صفات تعداد روز از جوانه زنی تا اولین رنگ گیری میوه (۶۰۶/۰-)، تعداد روز تاگلدهی (۵۱۶/۰-)، وزن میوه در بوته (۴۹۲/۰)، عرض میوه (۴۸۰/۰)، طول میوه (۴۷۲/۰)، ارتفاع بوته (۴۴۵/۰-)، عملکرد میوه در بوته (۳۹۵/۰) و تعداد میوه در بوته (۳۶۷/۰-) بیش ترین سهم را در تغییرات عملکرد داشتند. همچنین تجزیه خوشه ای به روش UPGMA نیز لاین های مورد مطالعه را در نه گروه قرار داد و لاین های گروه IX از نظر صفات عملکرد و اجزای آن، لاین های گروه VIII از نظر زودرسی و گلدهی و لاین های گروه IV از نظر تعداد میوه در بوته در وضعیت مطلوبی قرار داشتند و لاین های موجود در گروه های I و V نیز برای تمامی صفات در وضعیت متوسطی بودند.

کلیدواژه ها:

تجزیه به مولفه های اصلی ، تجزیه خوشه ای ، تجزیه واریانس ، تنوع ژنتیکی ، همبستگی