تاثیر روانشناسی محیطی بر اساس نظریات قابلیت محیطی گیبسون بر کیفیت طراحی فضاهای تجاری

همان طور که می دانید معماری یکی از مهم ترین جنبه های زندگی انسان است چرا که با کیفیت زندگی روزمره ما و محیطی که در آن روزهای خود را سپری می کنیم، رابطه مستقیم دارد. روانشناسی محیطی یکی از مباحثمیان رشته ای در معماری است که با رشته های دیگر از جمله روانشناسی و بوم شناسی در ارتباط است. روانشناسی محیطی در واقع به بررسی روابط متقابل میان رفتار افراد و محیط پیرامونی شان می پردازد. در قرنحاضر مقوله رابطه انسان، محیط و قابلیت ترجمه آن به زبان طراحی محیط و معماری، یکی از موضوعات مهم مورد توجه پژوهشگران این حوزه از دانش بوده است. توجه طراحان به بررسی روان شناختی فضاهای طراحیشده پیوندی ناگسستنی بین روان شناسان محیطی و آن ها ایجاد کرده است. روانشناسان محیطی نیز خود را ملزم به پژوهش در رفتار انسان در محیط روزمره اش ساخته اند تا بتوانند تاثیرات محیط کالبدی را به گونه ای مستقیمویاغیر مستقیم بر رفتار انسان بررسی نمایند در این راستا این پژوهش بدنبال واکاوی وجوه نقش روانشناسی محیط ورابطه ی دو سویه بین محیط وانسان وتاثیرکیفیت محیط ساخته شده در مجتمع های تجاری بررفتار انسانبر اساس نظریات قابلیت محیطی گیبسون می باشد، زیرا از دیرباز فضاهای تجاری جزو مهم شهرها بوده و علاوه برنقش اقتصادی، محلی برای شکل گیری تعاملات اجتماعی نیز بوده است. بنابراین آنچه در ابتدای بحث بدیهی می نماید؛ وجود پاره ای تشابهات میان محیط کالبدی و رفتار انسان است؛ زیرا انسان باتوجه به نیازها، ارزش ها و هدف های خود محیط را دگرگون می کند و به طور متقابل تحت تاثیر محیط دگرگون شده قرار می گیرد. در این مقاله با مروری کوتاه بر تعریف محیط، روان شناسی محیط، قابلیت محیطی از دیدگاه گیبسون و مولفه های سازنده آن پرداخته شده است. شناخت ارتباط رفتار انسان و محیط کالبدی ارائه شده است. این نوشتار با این باور که با تحلیل وجوه مختلف قابلیت محیط می توان به دریافت نگرشی جامع و کاربردی دست یافت، به نگرش های مختلف قابلیت محیط پرداخته و در نهایت مولفه های قابلیت محیطی را برای طراحی بهتر فضاهایشهری مورد بررسی قرار می دهد و به روش توصیفی – تحلیلی، به مرور متون و تحلیل محتوا پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

روانشناسی محیط ، قابلیت محیطی گیبسون ، مجتمع تجاری ، کیفیت طراحی