طرح و نقش های انتزاعی از نظر تنوع و نگاه اسطوره ای (با تمرکز بر فرش هریس)

طرح ها و نقش ها وقتی که با ذوق و سلیقه و تفکر و آداب و رسوم و اقلیم و ... در هم می آمیزند به طرح و نقشی مخصوص و تابع آن ذوق و سلیقه و تفکر و ... تبدیل می شوند. فرهنگ و شرایط اقلیمی و دینی در نوع شکل گیری نقش ها به مرور زمان دچار تغییر نیز شده اند که این محصول تبادلات فرهنگی جوامع است و البته سلیقه مردمی. از نمونه های این طرح و نقش ها بر روی فرشها ، طرح های انتزاعی و شکسته هریس هستند.که این طرح ها از طرح های انتزاعی اسطوره ای و داستانی شروع شده و به طرح های شکسته لچک ترنج تغییر پیدا کرده. طرحی هایی که در ابتدا گرد بودند ولی بافندگان این ناحیه آن را تغییر دادند در طرح های فرش هریس بیش از ۲۰ طرح مختلف وجود داشت که اکنون به ۶ طرح کاسته شده است. قالی هریس عمده شهرت خود را مدیون طرح و نقش خویش است.تنوع و گستردگی طرح ها و نقشمایه های فرش این منطقه با حذف تدریجی دستمال نقشه ها از فرهنگ قالیبافی هریس و جایگزینی نقشه های چاپی کم شده است.به استناد تحقیقات میدانی انجام گرفته،در حال حاضر شمار طرحهای رایج فرش در این شهر از بیش از بیست نمونه سابق به شش نمونه فعلی رسیده است. نقش مایه های اصلی تشکیل دهنده این طرح ها اغلب مشترک می باشند و ریشه در فرهنگ و طبیعت این منطقه دارند. عمده تفاوت طرح ها که در قالب لچک ترنج طهور پیدا می کنند در ساختار کلی و ترکیب نقش مایه ها می باشد.

کلیدواژه ها:

اسطوره ، انتزاع ، هریس ، فرش.