اثر تاریخ کاشت و کاربرد کودهای دامی، شیمیایی بر برخی ویژگی های مورفوفیزیولوژیک و اسانس بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.)

چکیدهسابقه و هدف: تاریخ کاشت مطلوب یکی از فاکتورهای مهم برای به حداکثر رساندن عملکرد است. اگرچه کودهای شیمیایی عناصر مورد نیاز گیاه را سریع تر و موثر تر در اختیار گیاهان قرار می دهند اما برای افزایش کیفیت محصولات به ویژه گیاهان دارویی و معطر استفاده از کودهای آلی بهتر از کودهای شیمیایی است. کودهای آلی سبب کاهش وزن مخصوص ظاهری و افزایش نگهداری آب در خاک می شوند. کود دامی نیز یکی از منابع کود آلی است که استفاده از آن در سیستم مدیریت پایدار خاک مرسوم می باشد. بنابراین، مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و کاربرد کودهای دامی و شیمیایی بر برخی ویژگی های مورفوفیزیولوژیک و اسانس بادرشبو اجرا شد.مواد و روش ها: آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۷ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد اجرا شد. در این آزمایش سه تاریخ کاشت: ۳۱ فروردین، ۲۲ اردیبهشت و ۱۳ خرداد به عنوان فاکتور اصلی و شش سطح کودی شامل: ۱) عدم مصرف کود ۲) ۲۵% کود اوره + ۷۵% دامی ۳) ۵۰% کود اوره + ۵۰% دامی ۴) ۷۵% کود اوره + %۲۵ دامی ۵) ۱۰۰% کود اوره و ۶) ۱۰۰ % کود دامی به عنوان فاکتور فرعی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که تاریخ کاشت و کوددهی اثر معنی داری بر تمامی صفات مورد مطالعه داشت. اثر برهمکنش تاریخ کاشت و تیمارهای مختلف کود نیز بر همه صفات مورد اندازه گیری به جز قطر ساقه، طول گل آذین اصلی و کلروفیل a معنی دار بود. بیشترین قطر ساقه از تاریخ کاشت ۲۲ اردیبهشت و بیشترین طول گل آذین اصلی و کلروفیل a مربوط به تاریخ کاشت ۱۳ خرداد بود. بیشترین میزان وزن خشک برگ از تاریخ کاشت ۲۲ اردیبهشت با ۱۰۰ % کود دامی، بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک از تاریخ کاشت ۱۳ خرداد با %۱۰۰ کود دامی، بیشترین درصد اسانس از تاریخ کاشت ۳۱ فروردین و ۱۳ خرداد با ۱۰۰% کود دامی و بیشترین کلروفیل b، کلروفیل کل و عملکرد اسانس از تاریخ کاشت ۱۳ خرداد با ۱۰۰% کود دامی به دست آمد. نتیجه گیری: در این آزمایش کاربرد تیمار ۱۰۰% کود دامی افزایش معنی داری در میزان برخی صفات مورفوفیزیولوژیک بادرشبو داشت که به نظر می رسد کود دامی به علت ظرفیت نگهداری آب در خاک توانسته این اثر مثبت را بر روی صفات بگذارد. بنابراین از آنجایی که مهم ترین هدف کشت گیاهان دارویی استحصال اسانس آن ها است لذا تاریخ کاشت ۱۳ خرداد به همراه کاربرد ۱۰۰% کود دامی در شرایط مشابه توصیه شد. کلید واژه: تغذیه گیاه، عملکرد، فصل کشت، کشاورزی پایدار، گیاه دارویی

کلیدواژه ها:

تغذیه گیاه ، عملکرد ، فصل کشت ، کشاورزی پایدار ، گیاه دارویی