بررسی روند ترجمه از عربی به فارسی در سده های نخست اسلامی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 157

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSKH-13-29_002

تاریخ نمایه سازی: 5 مرداد 1401

چکیده مقاله:

با ورود اعراب مسلمان به ایران، زبان فارسی به عنوان زبان ملی ایرانیان باقی ماند. در واقع، ظهور اسلام و غلبه اعراب مسلمان، اگرچه به تدریج در تمام اخلاق، عقاید، علوم و آداب ایرانیان تاثیر گذاشت و تا مدت ها زبان عربی به عنوان زبان اداری و علمی ایرانیان درآمد، اما این زبان نتوانست به عنوان زبان رسمی ایرانیان درآید. در دوره غلبه مسلمانان بر ایران، به علت مراوادات دو طرف، بحث ترجمه قوت گرفت. البته پیشینه این امر، قدمتی پیش از فتوحات دارد و ظاهرا در دربار حیره که وابسته به ساسانیان بود، مترجمانی حضور داشتند که به دو زبان فارسی و عربی مسلط بودند. در دوره اسلامی و از همان زمان رسول اکرمs، از سویی در میادین مختلف مترجمانی حضور داشتند که به ترجمه سخنان دو طرف می پرداختند و از سوی دیگر، مترجمان به خصوص از قرن دوم هجری، به ترجمه آثار مکتوب از عربی به فارسی همت گذاشتند. با تلاش مترجمان، تعدادی از آثار مانند: تاریخ طبری، تفسیر طبری، سواد الاعظم، البارع فی احکام النجوم و الطوالع و کلیله ودمنه، از عربی به فارسی برگردانده شد. این پژوهش، در صدد آن است با روش توصیفی تحلیلی، ترجمه های مکتوب و شفاهی از عربی به فارسی در سده های نخست اسلامی تا قرن چهارم هجری را مورد بررسی قرار دهد.

نویسندگان

سمیه آقامحمدی

دانشجوی دکترای تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

سیده لیلا تقوی سنگدهی

استادیار گروه تاریخ اسلام دانشگاه زنجان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آذرنوش،آذرتاش (۱۳۸۷)، چالش میان فارسی و عربی، تهران: نی ...
  • ابن خلدون (۱۳۶۳)، تاریخ ابن خلدون، ترجمه: عبدالحمید آیتی، تهران: ...
  • اسکات، جولی (۱۳۹۰)، تاریخ نگاری فارسی در دوره سامانیان، غزنویان، ...
  • اشپولر، برتولد (۱۳۶۴)، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ترجمه: ...
  • ابن اثیر، عزالدین(۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م)، اسد الغابه فی معرفه الصحابه، بیروت: دار ...
  • (بی تا)، تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، تهران: موسسه ...
  • ابن سعد، محمد (۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م)، الطبقات الکبری، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا، ...
  • بیرونی،ابوریحان (۱۳۸۰)، الآثار الباقیه عن القرون الخالیه،به کوشش: اکبر داناسرشت، ...
  • بهار،محمدتقی (۱۳۴۹)، سبک شناسی بهاریا تاریخ تطور نثر فارسی، تهران: ...
  • بهنام، عیسی (۱۳۸۱)، تمدن ایرانی از چند تن از خاورشناسان ...
  • بی نا (بی تا)، پلی میان شعر هجائی و عروضی، ...
  • پل رو، ژان (۱۳۹۱)، ایران و ایرانیان؛ تاریخ ایران از ...
  • ثقفی کوفی، ابو اسحاق ابراهیم بن محمد (۱۳۵۳)، الغارات، تحقیق: ...
  • جاحظ، ابوعثمان عمرو بن بحر (۱۴۱۸ق/۱۹۹۸م)، البیان و التبیین، تحقیق: ...
  • جعفریان، رسول (۱۳۷۷)، تاریخ ایران اسلامی از طلوع طاهریان تا ...
  • جوادی، حسن (۱۳۴۰)، گنجینه نثر فارسی، تهران: دانش ...
  • حلبی،علی بن ابراهیم بن احمد (۱۴۲۷)، السیره الحلبیه، بیروت: دار ...
  • حداد عادل، غلامعلی (۱۳۸۳)، دانشنامه جهان اسلام، تهران: بنیاد دائره ...
  • خلیلی مدیر اقدام، عباس (۱۳۷۵)، ایران بعد از اسلام، تصحیح: ...
  • ذوالنون ثامری، احسان (۱۳۹۴)، حیات علمی در روزگار سامانیان، مترجم: ...
  • راوندی، مرتضی (۱۳۸۲)، تاریخ اجتماعی ایران، ج۲، تهران ...
  • سمعانی، ابو سعید عبدالکریم بن محمد بن منصور التمیمی (۱۳۸۲ق/۱۹۶۲م)، ...
  • سرخسی، شمس الدین (۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م)، المبسوط، بیروت: دار المعرفه ...
  • صفا، ذبیح الله (۱۳۸۷)، تاریخ ادبیات در ایران، تهران: فردوسی. ...
  • (۱۳۴۷)، نثر فارسی از آغاز تا عهد نظام الملک، تهران: ...
  • طبری، محمد بن جریر (۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م)، تاریخ طبری، تحقیق: محمد ابوالفضل ...
  • ، جامع البیان فی تفسیر القرآن (تفسیر الطبری)، بیروت: دار ...
  • عبدالبر،ابوعمر یوسف بن عبدالله بن محمد (۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م)، الاستیعاب فی معرفه ...
  • قریشی،محمدحسین (۱۳۹۳)، درآمدی به تاریخ ترجمه، تهران: نقش و نگار ...
  • کرتیس،وستا (۱۳۹۳)، برآمدن اسلام، ترجمه: کاظم فیروزمند، تهران: نشرمرکز ...
  • کشاورز،کریم (۱۳۴۵)، هزار سال نثر فارسی، تهران: سازمان کتاب های ...
  • محمدی ملایری، محمد (۱۳۷۹)، تاریخ فرهنگ ایران در دوره انتقال ...
  • موسوی بجنوردی، کاظم (۱۳۹۳)، تاریخ جامع ایران، تهران: مرکز دائره ...
  • نرشخی، ابوبکر محمد بن جعفر (۱۳۵۱)، تاریخ بخارا، ترجمه: ابونصر ...
  • نصر، تقی (۱۳۵۸)، دوره مفصل ابدیت ایران از دید خاورشناسان، ...
  • همائی اصفهانی، جلال الدین (بی تا)، تاریخ ادبیات ایران، تبریز: ...
  • یعقوبی، احمد بن یعقوب ابن واضح (بی تا)، تاریخ الیعقوبی، ...
  • نمایش کامل مراجع