نام، کنیه و القاب حضرت حمزه در لغت و تاریخ

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 254

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSKH-15-36_003

تاریخ نمایه سازی: 5 مرداد 1401

چکیده مقاله:

حضرت حمزه، عموی بزرگوار رسول خدا(ص) از جایگاه برجسته­ای در تاریخ اسلام برخوردار است. وی ویژگی­های شخصیتی ممتازی داشت که سبب شده بود حتی پیش از اسلام به برخی از این ویژگی ها شهرت یابد. آنچه مهم است آن که نام­ و القاب ایشان با ویژگی های شخصیتی آن بزرگوار منطبق بوده و پس از اسلام آوردن وی نیز در رفتار و اقدامات شان تبلور یافته است. نام «حمزه» و لقب­های «اسد الله»، «اسد رسول الله» و «سید الشهدا» از مواردی است که بر محور شخصیت ایشان یعنی شهامت، شجاعت، دلیری و دلاوری دلالت می­کند و علاوه بر شهرت ایشان به ویژگی­های یاد شده، در عمل نیز به اثبات ­رسیده­است. البته برای ایشان القاب و عناوین بسیاری نقل کرده­اند اما موضوع این نوشته، پاسخ به این پرسش خواهد بود که مفهوم نام ایشان و خاستگاه لقب­های اسدالله، اسد رسول الله و سید­الشهدا برای حضرت حمزه چیست و این القاب بر چه اساسی به وی اختصاص یافته­اند؟ در این نوشته، با رویکرد توصیفی تحلیلی و با روش کتابخانه­ای، پس از بررسی لغوی و تاریخی، روشن خواهد شد که نام و القاب یاد شده، برگرفته از ویژگی شجاعت و بروز آن در مقاطع مختلف بر ایشان اطلاق شده است.

کلیدواژه ها:

حمزه ، رسول خدا(ص) ، اسدالله ، اسد رسول الله و سید الشهدا

نویسندگان

قاسم خانجانی

استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.قم ،ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ابی الحدید، عبدالحمید بن محمد (م. ۶۵۶)، شرح نهج ...
  • ابن اثیر، علی بن محمد (م ۶۳۰)، اسدالغابه، تحقیق عادل ...
  • ابن حجرعسقلانی، احمد بن علی (م. ۸۵۲)، الاصابه فی تمییز ...
  • ابن حزم، علی بن احمد (م ۴۵۶)، جمهره انساب العرب، ...
  • ابن حمدون، محمد بن حسن (م۵۶۲)، التذکره الحمدونیه، تحقیق احسان ...
  • ابن درید، ابو بکر محمد بن حسن (م ۳۲۱)، الاشتقاق، ...
  • ابن سعد، محمد (م۲۳۰)، الطبقات الکبری ، تصحیح عبدالقادر عطا، ...
  • ابن شهر آشوب، محمد بن علی(م ۵۸۸)، مناقب آل ابی ...
  • ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله (م. ۴۶۳)، التمهید، تحقیق مصطفی ...
  • ابن عساکر، علی بن حسن (م. ۵۷۱)، تاریخ مدینه دمشق، ...
  • ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم (م ۲۷۶)، المعارف، تحقیق ثروت ...
  • ابن قولویه، جعفر بن محمد (م۳۶۷)، کامل الزیارات، تحقیق جواد ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (م ۷۱۱)، لسان العرب، بیروت، ...
  • ابن هشام حمیری، عبد الملک بن هشام (م۲۱۸)، سیره ابن ...
  • ابو نعیم، احمد بن عبدالله (م ۴۳۰)، معرفه الصحابه، تحقیق ...
  • ازهری، ابومنصور، محمد بن احمد (م ۳۷۰)، تهذیب اللغه، با ...
  • اسکافی، ابوجعفر محمد بن عبدالله (م ۲۲۰)، المعیار والموازنه، تحقیق ...
  • امین عاملی، سید محسن بن عبدالکریم (م. ۱۳۷۱)، اعیان الشیعه، ...
  • بستانی، فواد افرام، فرهنگ ابجدی ( عربی - فارسی )، ...
  • بلاذری، احمدبن یحیی (م ۲۷۹)، انساب الاشراف، تحقیق سهیل زکار، ...
  • جاحظ ، عمرو بن بحر (م ۲۵۵)، العثمانیه ، تحقیق ...
  • حاکم، محمد بن عبد الله (م ۴۰۵)، المستدرک علی الصحیحین، ...
  • حلبی، علی بن برهان الدین (م ۱۰۴۴)، السیره الحلبیه، بیروت ...
  • خلیل بن احمد فراهیدی (م ۱۷۵)، العین، ترتیب و تحقیق ...
  • خوئی ، سید ابوالقاسم (م ۱۴۱۳)، معجم رجال الحدیث و ...
  • دهخدا، علی اکبر، امثال و حکم، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۶ ...
  • دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، دوره جدید، تهران، موسسه انتشارات ...
  • دهگان، بهمن، فرهنگ جامع ضرب المثل­های فارسی، تهران، انتشارات وزارت ...
  • ذهبی، محمد بن احمد (م ۷۴۸)، سیر اعلام النبلاء، تحقیق ...
  • زبیدی، محمد بن محمد مرتضی (م ۱۲۰۵)، تاج العروس من ...
  • زیلعی، جمال الدین (م ۷۶۲)، نصب الرایه، تحقیق ایمن صالح ...
  • سخاوی، محمد بن عبد الرحمن (م ۹۰۲)، التحفه اللطیفه، بیروت، ...
  • سیوطی، جلال الدین (م ۹۱۱)، الجامع الصغیر، بیروت، دار الفکر ...
  • صدوق، محمد بن بابویه (م. ۳۸۱)، الامالی، تحقیق قسم الدراسات ...
  • صدوق، محمد بن بابویه، (م. ۳۸۱ )، الخصال، تحقیق علی ...
  • صدوق، محمد بن بابویه، (م. ۳۸۱ )، ثواب الاعمال، تحقیق ...
  • طبرانی، سلیمان بن احمد (م ۳۶۰)، المعجم الاوسط، تحقیق ابراهیم ...
  • طبری، محب الدین احمد بن عبدالله (م. ۶۹۴)، ذخائرالعقبی فی ...
  • طبری، محمد بن جریر (م ۳۱۰)، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق ...
  • فیروز آبادی، محمد بن یعقوب (م۸۱۷)، القاموس المحیط، بیروت داراحیاء ...
  • قاضی نعمان، نعمان بن محمد(م ۳۶۳)، شرح الاخبار فی فضائل ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (م ۳۲۹) الکافی، تحقیق علی اکبر ...
  • مازندرانی، محمد صالح (م۱۰۸۱)، شرح اصول الکافی، تحقیق و تعلیقات ...
  • متقی هندی (م ۹۷۵)، کنزالعمال، تحقیق بکری حیانی و صفوه ...
  • مطهری، مرتضی (م۱۳۵۸)، مجموعه آثار، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ ...
  • مفید، محمد بن محمد (م ۴۱۳)، الارشاد، تحقیق موسسه آل ...
  • مفید، محمد بن محمد (م ۴۱۳)، المزار، تحقیق سید محمد ...
  • مفید، محمد بن محمد (م ۴۱۳)، مسارالشیعه، تحقیق مهدی نجف، ...
  • مقاتل بن سلیمان (م ۱۵۰)، تفسیر، تحقیق احمد فرید، بیروت، ...
  • مقریزی ، احمد بن علی (م ۸۴۵) ، امتاع الاسماع ...
  • نووی، محی الدین بن شرف (م ۶۷۶)، المجموع فی شرح ...
  • واقدی، محمد بن عمر (م ۲۰۷)، کتاب المغازی، تحقیق مارسدن ...
  • هاشمی خویی، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، تصحیح وتهذیب ...
  • هیتمی، علی بن ابی بکر (م ۸۰۷)، مجمع الزوائد و ...
  • نمایش کامل مراجع