ارزیابی وضعیت آبی و مراحل بحرانی آن در ژنوتیپ های جو (Hordeum vulgare) دیم با استفاده از شاخص تنش آبی گیاه (CWSI)
محل انتشار: فصلنامه آب و خاک، دوره: 36، شماره: 2
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 342
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSW-36-2_003
تاریخ نمایه سازی: 4 مرداد 1401
چکیده مقاله:
تنش رطوبتی حاصل از کمبود بارندگی (تنش خشکی) و گرما (تنش گرمایی) از عمده ترین تنش های محیطی می باشد که بر تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک اثر منفی می گذارد. مطالعه به منظور تعیین آستانه تنش رطوبتی با استفاده از پارامترهای تنش گرمایی مرتبط با وضعیت آبی گیاه و شناسایی و معرفی لاین های مقاوم به این تنش ها انجام گرفت. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در شرایط تنش آبی (دیم) و بدون تنش آبی (۵۰ میلی متر آبیاری تکمیلی در زمان کاشت و ۳۰ میلیمتر در مرحله آبستن) در کرت اصلی و ۱۵ ژنوتیپ جو در کرت فرعی در دو سال زراعی (۹۵-۱۳۹۴ و ۹۷-۱۳۹۶) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم (مراغه) به اجرا در آمد. صفات گیاهی، عملکرد، اجزای عملکرد، دمای پوشش سبز (Tc) در ۶ مرحله از ظهور برگ پرچم (ZGS۵۵) الی خمیری نرم (ZGS۸۵) و NDVI در ۷ مرحله از ظهور اولین گره (ZGS۳۱) الی خمیری نرم (ZGS۸۵) اندازهگیری شد. با استفاده از شاخص CWSI، آستانه تنش رطوبتی برای ژنوتیپهای جو ۷۵/۰ و آستانه دمای بحرانی ۲/۲۴ درجه سانتیگراد معادل با ۳/۷ میلیمتر بر روز تبخیر-تعرق پتانسیل (ET۰) و ۹۹/۴ کیلوپاسکال کمبود فشار بخار هوا (VPD) تعیین شد. حداکثر تنش رطوبتی قابل تحمل (CWSI) به عنوان مبنای توقف کامل تعرق و فتوسنتز در گیاه جو، Tc و تبخیر-تعرق پتانسیل (ET۰) به ترتیب ۰۴/۱، ۷/۳۲ درجه سانتیگراد و ۰۱/۱۱ میلیمتر بر روز به دست آمد. شروع مرحله بحرانی از ۲۰ خرداد (۲۶۱ روز از اول مهر ماه) معادل با شروع گلدهی (ZGS۶۰) بود. در نهایت ژنوتیپهای انصار،ChiCm/An۵۷//Albert ، Sahand/C-۲۵۰۴۱ و Ste/Antares//YEA۷۶۲ مقاوم به تنش و مناسب برای شرایط دیم و ژنوتیپ های آبیدر، Sahand/C-۲۵۰۴۱، قرهآرپا، ChiCm/An۵۷//Albert و ماکویی برای شرایط آبیاری تکمیلی توصیه میشوند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ولی فیضی اصل
موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :