شهادت سردار سلیمانی در پرتو حقوق بین الملل کیفری: واکاوی تطبیقی سازوکارهای موجود در مقابله با بی کیفرمانی

سوم ژانویه ۲۰۲۰ میلادی، به دستور رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، دونالد ترامپ، خودرو حامل سردار سلیمانی در نزدیکی فرودگاه بغداد، هدف حمله پهپادی قرار گرفت. این اقدام، ناقض تعهدات متعددی نظیر منع توسل به زور، منع مداخله در امور داخلی دیگر کشورها، حق حیات و حقوق دیپلماتیک است و از این ­رو، مضاف بر مسئولیت بین­ المللی کشور آمریکا، مسئولیت بین­ المللی کیفری عاملان، آمران و مسببان این اقدام و در راس آن، دونالد ترامپ را به دنبال داشته است. عدم عضویت کشورهای جمهوری اسلامی ایران، عراق و ایالات متحده آمریکا در دیوان بین ­المللی کیفری از یک سو و برخورداری آمریکا از حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی دیگر، اقامه دعوی در دیوان بین ­المللی کیفری را با چالشی جدی رو به­ رو ساخته ­است. به لحاظ حقوق بین المللی می ­توان به دنبال تاسیس دادگاهی ویژه بود و در این مسیر، بایسته است تا با توجه به تجربه جامعه بین ­المللی در تاسیس آخرین دادگاه ویژه در سال ۲۰۱۳ میلادی که در مورد جنایات رئیس جمهور یک کشور (چاد) بوده است، بهره گرفت. مقاله پیش­رو بر آن شده است تا از رهگذر امکان­ سنجی طرح دعوی در دیوان بین ­المللی کیفری و تاسیس دادگاه ویژه، سازوکاری بیابد تا بتوان از طریق آن به مقابله با بی­ کیفرمانی جنایت مطروحه برخواست.

کلیدواژه ها:

شهید سلیمانی ، دونالد ترامپ ، حقوق بین الملل کیفری ، مقابله با بی کیفرمانی ، رسیدگی کیفری