واکاوی مفهوم فوکویی هیولا در تابلو ندیمه ها اثر ولاسکز

 هسته­ی اصلی ظهور هیولا به زعم فوکو اختلاط یا هیبریدی بودن است که در نقطه اتصال طبیعت و قانون پدیدار می­شود و نظم را به چالش می­کشد. هدف اصلی در این جستار بررسی مفهوم هیولا از منظر فوکو و تحلیل جایگاه این مفهوم در اندیشه­ی فوکویی است. این مهم به منظور امکان استفاده از مفهوم هیولا و خوانش فوکو از آن در ارتباط با بازنمایی بصری در هنر صورت می­پذیرد. پرسش­های راهبر ما در این پژوهش بدین قرارند: مفهوم­پردازی فوکو از هیولا در مختصات و ابعاد مختلف اندیشه­ی وی چگونه صورت پذیرفته است؟ با توجه به اهمیت بنیادین مساله­ی بازنمایی در پرده­ی نقاشی ندیمه­ها اثر ولاسکز و توجه ویژه­ی فوکو به این اثر هنری در راستای همین مساله، چه رابطه­ای میان هیولای فوکویی و امر بازنمایی بصری در این اثر وجود دارد؟ این پژوهش با رویکرد تحلیل محتوا و به روش تحلیلی- توصیفی انجام شده است و نتایج نشان می­دهد برای فوکو هیولا فرم خودآیین، خشن، اما در نهایت طبیعی از امر غیرطبیعی است و نحوه­ی مواجهه­ی فوکو با مفهوم هیولا به طور عمده با مرکززدایی از امر بهنجار همراه است. در نقاشی ندیمه­ها نیز هیولاها همان­هایی هستند که نظم بازنمایی را خدشه­دار می­کنند و یا اساسا خارج از بازنمایی قرار می­گیرند.

کلیدواژه ها:

هیولا ، فوکو ، امر نابهنجار ، گفتمان انتقادی ، نقاشی ندیمه ها