اثر بازدارندگی اسانس های آویشن و زنیان روی رشد قارچ Rhizoctonia solani عامل شانکر ساقه سیب زمینی درشرایط آزمایشگاه و گلخانه

سیب­زمینی یکی از محصولات مهم غذایی و اقتصادی در جهان است، ولی قارچRhizoctonia solani  عامل بیماری شانکر ساقه هر ساله خسارت زیادی به کیفیت و کمیت محصول وارد می­کند. در این مطالعه، اثر اسانس گیاه آویشن و زنیان در آزمایشگاه روی سرعت رشد پرگنه قارچ و بازدارندگی رشد در غلظت­های ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ ppm در محیط کشت PDA بررسی گردید. در آزمایشات گلخانه ای، اسانس های آویشن و زنیان با دو غلظت ۵/۰ و۷۵/۰ در هزار، ترکیب آویشن ۲۵/۰ + زنیان ۲۵/۰ در هزار و قارچ­کش روال تی اس به غلظت ۵/۱ در هزار در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار بررسی شدند. اسانس ها و قارچکش به بستر غده­های سیب­زمینی در خاک آلوده به قارچ در گلدان ها افزوده شدند. آماربرداری از شدت بیماری مطابق الگوی Das شش هفته بعد از مایه­زنی انجام شد. نتایج نشان داد سرعت رشد در غلظت ۵۰۰ پی­پی­ام اسانس آویشن (۶۳/۲۱)، زینان (۷/۱۷) و آویشن توام با زنیان (۱۴) میلی­متر/روز بوده است. در مقایسه بازدارندگی از رشد میسلیومی، اسانس آویشن (۸۸/۷۰ درصد)، آویشن توام با زنیان (۸۵/۶۷ درصد) بیش از۵۰ درصد بازدارندگی از رشد قارچ داشتند. نتایج شدت شاخص بیماری در گلخانه مشخص کرد، اسانس آویشن و زنیان به ترتیب با ۱/۲۸ و ۹۲/۳۵ درصد و قارچ­کش روال تی اس با ۱۷/۱۷ درصد در کنترل قارچ موفق بودند و همچنین، میانگین وزن تر و خشک قسمت هوایی در تیمار آویشن با افزایش نسبی همراه بوده است.

کلیدواژه ها:

سیب زمینی ، Rhizoctonia solani ، اسانس ، آویشن ، زنیان ، بازدارندگی