ارزیابی واکنش ارقام خربزه و طالبی نسبت به بیماری پوسیدگی ذغالی ( Macrophomina phaseolina(tass در منطقه ورامین
محل انتشار: فصلنامه گیاه پزشکی کاربردی، دوره: 9، شماره: 1
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 237
فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PLNTI-9-1_006
تاریخ نمایه سازی: 26 تیر 1401
چکیده مقاله:
بیماری ساق سیاه خربزه و طالبی با عامل Macrophomina phaseolinaیکی از مهم ترین بیماری های خاکزاد خربزه و طالبی با اهمیت اقتصادی در سراسر دنیا می باشد. با توجه به اینکه کنترل بیماری از طریق تناوب زراعی، بذر پاک و ضدعفونی شیمیایی به طور کامل موثر نمی باشد؛ از این رو بهکارگیری ارقام مقاوم به عنوان عامل کاهنده شدت بیماری و سطح آلودگی در کنترل بیماری اهمیت فراوانی دارد. بدین منظور واکنش ۲۲ رقم و ژنوتیپ طالبی و خربزه بومی منطقه ورامین بهعنوان یکی از مراکز عمده تولید این محصولات، نسبت به این بیماری در شرایط گلخانهای در چهار تکرار و در قالب طرح کاملا تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفت. آماربرداری از شدت آلودگی با فاصله یک ماه بر اساس صفات وزن تر، وزن خشک و شاخص آلودگی صورت گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی مقاومت ۲۲ ژتوتیپ خربزه و طالبی بر اساس میانگین شدت شاخص بیماری نشان داد که چهار ژنوتیپ هانیدیو، خربزه تاشکندی، خربزه اصفهان، و هیبرید آناناس T با قرار گرفتن در دامنه درجه آلودگی ۱-۱/۲ بهعنوان ارقام مقاوم و ارقام یا ژنوتیپ های خربزه حاج ماشااللهی، طالبی سمسوری اصفهان و آناناس مینا MN۱ با گرفتن درجه آلودگی بیش از ۴ در گروه خیلی حساس قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل از آنالیز میانگین وزن تر، دو رقم حاج ماشاللهی و هیبرید ۷۰۶۵-MA با ۰۵/۱۷ کمترین وزن تر و رقم هیبرید آنانس T یا ۰۵/۵۷ گرم بیشترن وزن تر را داشتند. برای وزن خشک گیاه هیبرید هانی پاک با ۱۶/۷ گرم بیشترین مقدار و درگز مشهدی با ۹۹/۱ گرم کمترین وزن را نشان دادند. نتایج تحقیق نشان دهنده تفاوت معنی دار بین ارقام و ژنوتیپ های طالبی و خربزه نسبت به بیماری پوسیدگی ذغالی بوده و لذا می توان از روش کاشت ارقام مقاوم برای کاهش سطح خسارت بیماری بهره جست.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فاطمه میرعبداللهی شمس
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، واحد ورامین – پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، تهران، ایران
داریوش شهریاری
رییس بخش تحقیقات گلخانه ای مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران
مژده ملکی
استادیار، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، واحد ورامین – پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، تهران، ایران
ندا خردپیر
استادیار، گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، واحد ورامین – پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، تهران، ایران