غربالگری ژنوتیپ های برنج (Oryza sativa L.) با استفاده از شاخص های تحمل و روش های چند متغیره در شرایط تنش خشکی
محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 18، شماره: 4
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 357
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AGRO-18-4_006
تاریخ نمایه سازی: 24 تیر 1401
چکیده مقاله:
بهمنظور شناسایی ژنوتیپهای برنج متحمل به تنش خشکی، آزمایشی گلدانی روی ۴۰ ژنوتیپ برنج بومی و اصلاح شده
در شرایط بدون تنش و تنش آب (قطع آب در مرحله آبستنی) بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۳ در موسسه تحقیقات برنج کشور اجرا شد. براساس شاخصهای رایج تحمل تنش (TOL، SSI، STI، MP، GMP و HM)، ۱۷ ژنوتیپ انتخاب و در سال دوم (۱۳۹۴) در دو محیط در مزرعه؛ بدون تنش (آبیاری کامل تا انتهای دوره رشد) و تنش (قطع آب از مرحله آغازش خوشه تا انتهای دوره رشد) بهصورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج آزمایش مزرعهای، ارقام نعمت و پردیس به ترتیب با ۴۸۳۱ و ۲۰۷۶ کیلوگرم در هکتار، بیشترین و کمترین عملکرد دانه را در شرایط بدون تنش داشتند. در شرایط تنش خشکی، بیشترین عملکرد دانه از رقم ساحل
(۳۶۰۵ کیلوگرم در هکتار) و کمترین عملکرد از رقم علیکاظمی با ۱۱۷۹ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. تنش خشکی باعث کاهش ۵/۱۱ تا ۶۴ درصد عملکرد دانه (به ترتیب در ارقام ساحل و علیکاظمی) شد. براساس نتایج تجزیه خوشهای، ۱۷ ژنوتیپ برنج مورد ارزیابی به دو گروه تفکیک شدند که ۱۳ ژنوتیپ مقدار بالاتر شاخصهای تحمل تنش را نشان دادند. بر اساس روشهای رتبه بندی و تجزیه به مولفههای اصلی نیز به ترتیب نه و هفت ژنوتیپ به عنوان ژنوتیپ متحمل به خشکی شناسایی شدند. در آزمایش حاضر در مجموع براساس سه روش تجزیه خوشه ای، رتبه دهی و بایپلات، ژنوتیپهای درفک، قائم، لاین ۸۳۱، اهلمی طارم و جلودار متحمل به تنش خشکی شناخته شدند.
کلیدواژه ها:
Biplot ، Cluster analysis ، Drought stress ، Rice and Tolerance indices. ، بای پلات ، برنج ، تجزیه خوشه ای ، تنش خشکی و شاخص های تحمل
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :