روش های نمونه برداری از خاک محوطه های آلوده به آلاینده های خطرناک

امروزه محوطه های خاکی آلوده به آلاینده های گوناگون به دلیل مشکلات و خطرات فراوانی که برای محیط زیست و انسان به وجود می آورند به توجه ویژه ای نیازدارند. در بسیاری از کشورها، احیا و پاکسازی محوطه های آلوده به عنوان یک نیاز شناخته شده است و اغلب توسط قانون ملزم شده است. اولین گام اساسی در راستای احیا و پالایش خاک محوطه های آلوده ، نمونه برداری اصولی می باشد. چرا که عملیات پاکسازی نیازمند نمونه ای کاملا مشابه از محوطه آلوده مورد نظر جهت بررسی مشخصات ماتریس خاک و اندرکنش خاک-آلاینده می باشد. از طرف دیگر خاک از کانی های معدنی و ترکیبات آلی ناشی از هوازدگی تشکیل یافته و ذرات تشکیل دهنده آن دارای ویژگی های فیزیکی و شیمیایی متفاوتی می باشند که باعث می شود خاک را به یک محیط کاملا پیچیده به ویژه در زمینه مطالعات آلاینده های زیست محیطی تبدیل کند. از این رو نیاز به یک دستورالعمل مدون جهت انجام مراحل مختلف نمونه برداری به طور اصولی امری ضروری است. در این مقاله اهداف و مزایای نمونه برداری واقعی، مراحل و روش های اصولی نمونه برداری از خاک محوطه های آلوده بیان می گردد که شامل مراحل انتخاب سایت، انتخاب تیم نمونه برداری، توسعه طرح تحقیق و تفحص، روش های نمونه برداری، انتخاب تجهیزات نظارت و پایش، جمع بندی طرح تحقیق و تفحص، جمع آوری نمونه و در نهایت آماده سازی نمونه می باشد. روش های نمونه برداری برای اهداف متفاوت در طرح ها و برنامه های نمونه برداری عبارتند از: روش قضاوت، تصادفی، تصادفی طبقه بندی شده، شبکه سیستماتیک، تصادفی سیستماتیک، روش جستجو و برش عرضی. در نهایت با توجه به اهداف طرح مورد نظر روش صحیح نمونه برداری انتخاب می شود.