توانمند سازی سکونتگاه های غیررسمی در برابر پدیده تغییر اقلیم(مورد مطالعاتی:پهنه حاشیه نشین شمال تبریز)

گسترش شهرنشینی در عصر صنعت و بهره وری بی رویه انسان از منابع طبیعی و تبدیل کاربری زمین های کشاورزی به شهرها و از بین بردن پوشش گیاهی زمین ، استفاده بی رویه از سوخت های فسیلی و ... منجر به بروز مشکلات جدی درمحیط زیست نه تنها انسان بلکه تمام جانداران روی زمین شده است که یکی از مهمترین آنها پدیده تغییر اقلیم و متعاقب آن شدت یافتن سوانح طبیعی چون قحطی ، خشکسالی و طوفان و سیل می باشد. در سال های اخیر بحث های متعددی بین محافل گوناگون علمی پیرامون این پدیده صورت گرفته و از جنبه شهرسازی راهکارهایی در قالب مبارزه و تطابق با این پدیده در شهرهای مختلف دنیا در حال شکل گیری است. یکی از نگرانی های عمده در این مباحث ، مسئله سکونتگاه های غیررسمی وپیش بینی فجایع انسانی در صورت بروز سوانح طبیعی در این اماکن بوده است. اسکان های غیررسمی در ایران مانند بسیاری دیگر از کشورهای جهان هنوز به صورت مساله ای حل نشده باقی اند که شهرها بخصوص کلانشهرهای کشور را با مسائل عدیده ای مواجه ساخته اند. شهر تبریز هم به عنوان یکی از کلانشهرهای کشور ازاین قاعده مستثنی نیست و پهنه های حاشیه نشین آن با وسعتی حدود 1900 هکتار در چهار جهت شمال ،جنوب، شمال غربی و جنوب غرب آن قابل مشاهده اند که در این مقاله به بررسی پهنه شمال با توجه به مشکلات حاد کالبدی،زیست محیطی،اجتماعی و اقتصادی آن نسبت به دیگر پهنه ها پرداخته شده و در پایان راهکار هایی برای توانمد سازی این سکونتگاه ها در برابر خطرات ناشی از پدیده تغییر اقلیم ارائه خواهد شد.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، سکونتگاه غیررسمی ، توانمندسازی ، تبریز ، پهنه حاشیه نشین شمال