آشکارسازی تغییر اقلیم و بررسی روند نمایه های حدی در سواحل شمالی خلیج فارس و دریای عمان

افزایش غلظت گازهای گلخانه ای منجر به گرمایش جهانی شده است، تغییر اقلیم و گرمایش جهانی از گسترده ترین و مهم ترین مخاطرات زیست محیطی است. یکی از عوامل مشخص کننده تغییرات اقلیمی بروز تغییرات و افزایش فرکانس پدیده های حدی اقلیمی می باشد. وقوع پدیده های حدی اقلیمی بیشترین پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و خسارات مالی را در بخش های مختلف به همراه دارد. لذا مطالعه مقادیر حدی در برنامه ریزی های و سیاست گذاری های بخش کشاورزی، مدیریت منابع آب، شهرسازی، راه و ساختمان و گردشگری اهمیت بسیار دارد. در این تحقیق جهت یافتن ارتباط بین تغییر اقلیم و رویدادهای حدی ، رفتار و فراوانی نمایه های حدی اقلیمی ۲۷ شاخص مربوط به بارش و دما که توسط گروه کارشناسیETCCDMI تعریف شده، با نرم افزار RClimdex برآورد شد. این نمایه ها بر اساس داده های روزانه بارش، دمای ایستگاه های سواحل شمالی خلیج فارس و دریای عمان در دوره آماری ۱۹۹۱-۲۰۲۰ در این مطالعه محاسبه و تحلیل شده اند. نتایج تجزیه و تحلیل دما نشان داد نوار شمالی ساحلی خلیج فارس تا حد زیادی در معرض افزایش دما و افزایش فراوانی نمایه های حدی گرم و کاهش روند نمایه های حدی سرد بوده است که این نتایج با گرم شدن منطقه مطابقت دارد. شاخص های حدی گرم روند افزایشی دارند که این روند برای شاخص هایی مانند روزهای تابستانی، تعداد شبهای حارهای، روزها و شبهای گرم و نمایه بیشینه ماهانه دمای حداکثر روزانه در اکثر ایستگاه ها معنادار بود. در حالیکه شاخصهای حدی سرد در دوره مورد مطالعه روند کاهشی دارند که نشاندهنده کاهش شدت و فراوانی رویدادها و روزها و شبهای سرد است. روند کاهشی و منفی بارش در بررسی همه شاخصهای بارش در کلیه ایستگاه های مورد مطالعه، وجود داشت، هر چند تعداد کمی روند معنی دار در طول دوره مورد مطالعه مشاهده شد. همچنین نمایه CWD که بیانگر تعدادروزهای تر متوالی می باشد نیز در همه ایستگاه ها روند کاهشی داشته که هماهنگ با کاهش بارش در منطقه در سالهای اخیر میباشد.

کلیدواژه ها:

تغییرات اقلیمی ، نمایه های حدی بارش ، نمایه های حدی دما.