بررسی کارایی گندم (Triticum aestivum) و کینوا (Chenopodium quinoa) برای شوری زدائی کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلر تحت تنش های مختلف شوری آب

این پژوهش برای ارزیابی توانایی رشد و کاهش شوری آب توسط دو گیاه کینوا و گندم به صورت گلخانه ای و هیدروپونیک اجرا شد. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل دو عاملی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل ۴ سطح شوری صفر (شاهد)، ۵، ۱۰ و ۱۵ دسی زیمنس بر متر (حاصل اختلاط آب دریاچه نمک عقدا با آب شهر) و دو گونه گندم و کینوا بود. در این تحقیق صفاتی چون وزن خشک کل بوته، میزان تجمع عناصر کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلر کل بوته و کارایی جذب عناصر از آب و شوری زدایی توسط گیاهان اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که گیاه کینوا نسبت به گندم توانایی بیشتری در شوری زدائی، جذب و انباشت عناصر در خود داشته و به عنوان گیاهی مقاوم در برابر تنش شوری بود. نتایج نشان داد که غلظت سدیم، کلر و منیزیم در بوته (به ترتیب برای گندم به میزان ۴۸/۵، ۱۲/۱۰ و ۱۲/۱ گرم و کینوا به میزان ۷۶/۱۰، ۶۵/۱۱و ۶۶/۲ گرم) و میزان کارایی جذب سدیم، کلر و منیزیم از آب (به ترتیب برای گندم ۲۸/۱۲، ۳۰/۱۱ و ۲۲/۲۰ درصد و کینوا به میزان ۱۲/۲۳، ۶۰/۱۴ و ۷۹/۲۴ درصد) به طور معنی داری با افزایش شوری افزایش یافت. غلظت عناصر کلسیم و پتاسیم در گیاهان (به ترتیب برای گندم به میزان ۱۴/۱ و ۹۲/۵ گرم و کینوا به میزان ۲۱/۳ و ۷۶/۱۰ گرم) با افزایش شوری کاهش یافتند. به طورکلی کینوا برتری معنی داری در تولید ماده ی خشک، جذب و کارایی جذب عناصر نسبت به گندم نشان داد به همین دلیل می تواند از این گیاه به عنوان یک گیاه جایگزین برای کشت در شرایط شوری و وجود آب های نامتعارف دانست.

کلیدواژه ها:

پتاسیم ، سدیم ، کلر ، شوری زدائی ، کینوا ، گندم ، گیاه پالایی ، هیدروپونیک