بررسی میزان اثربخشی آموزش سواد رسانه ای بر روی تفکر انتقادی دانش آموزان پایه دهم دوره متوسطه (مطالعه ی موردی؛ ناحیه یک شهر زنجان)

امروزه انقلاب اطلاعات و ارتباطات، مرزهای ملی را درنوردیده و تحولات شگرفی را در عرصه جهانی شدن خلق کرده است. از این رو حجم بالای اطلاعات و دانشهای تازه به راحتی از طریق شبکه های اطلاعاتی در دسترس همگان قرار میگیرد. رسانه ها اعم از تلویزیون، رادیو، اینترنت، فیلم و... ، هر روز و به طور فزاینده اطلاعات، سرگرمی ها و آگهی های مختلفی را به ما و فرزندانمان عرضه میکنند و همگی نقش مهمی را در شکل دهی و نفوذ به فرهنگ، ارزشها، اعتقادات ما و به خصوص کودکان و نوجوانان ایفا میکنند و این نقش به سرعت در حال افزایش است. لذا علیرغم جنبه های مثبت از قبیل آموزش و ارائه خدمات ارتباطی و... ، نباید از جنبه های منفی که ناشی از کاربرد نادرست این وسایل است غافل شد چرا که به راحتی میتوانند باعث بروز مشکلات و آسیبهایی نظیر بحران هویت، بی تفاوتی نسبت به هنجارهای جامعه، تضعیف اعتقادات و... شوند. بنظر میرسد بهترین راه ممکن برای بقا در این شبکه اطلاعاتی و بهرهمندی از تفکری منتقدانه و افزایش توانایی گزینش سره از ناسره، تنها از طریق تکامل سواد رسانه ای میسر است. حال در این میان، نهاد آموزش و پرورش بهعنوان متولی تعلیم و تربیت رسمی در کشور نقش به سزایی در تحقق این امر دارد و هرچه این آموزش ها زودتر و در دوران کودکی و نوجوانی آغاز شود، مسلما دارای بازدهی بیشتری میشود. هدف از این پژوهش بررسی میزان تاثیر آموزش سوادرسانه ای بر تفکر انتقادی دانش آموزان است. شیوه جمعآوری اطلاعات بصورت مصاحبه بوده و یافته ها در سه مولفه ی حوزه سواد رسانه ای شامل: متن، تصویر و فیلم به شیوه کمی-کیفی تحلیل شده اند که به تفصیل در متن مقاله بدان پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

رسانه ، سواد رسانه ای ، تفکر انتقادی ، آموزش و پرورش