درنگی بر چگونگی پیوند ابیات الحاقی در چاپ های سنگی مکتوبات صدی
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 188
فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JBASH-12-4_007
تاریخ نمایه سازی: 8 خرداد 1401
چکیده مقاله:
به باور نسخه پژوهان، خوانندگان نسخ خطی به هنگام مطالعه، اگر روایت های دیگری از داستان ها و عبارتها یا اشعاری مرتبط با متن را در ذهن داشتند، آنها را در حاشیهی نسخه می افزودند. این افزوده ها چندی بعد به وسیلهی برخی از کاتبان به متن وارد شده است. این تصرفات را می توان به دو دستهی عمدی و غیرعمدی تقسیم کرد. تصرفات عمدی معمولا به دست کاتبانی وارد متن می شود که یا نسخه را برای خود می نویسند، یا هم نقش کاتب و هم وظیفهی مصحح را بر عهده دارند. موضوع اخیر به ویژه در چاپ های سنگی مکتوبات صدی، مهمترین اثر فارسی شرف الدین منیری (۶۶۱ ؟ – ۷۸۲ ق) نمود یافته است؛ زیرا در چاپ های سنگی صد مکتوب، ابیاتی از سوی کاتبان به متن افزوده شده است که در دست نویس های کهن مکتوبات صدی وجود ندارد. نگارندگان در این نوشتار، ابیات افزوده به متن را شناسایی کرده و سپس چگونگی پیوند آنها را با مکتوبات صدی نشان داده اند. بر این اساس، ابیات الحاقی را می توان به سه دسته تقسیم کرد: نخست ابیات سخنورانی که پیش از درگذشت شیخ منیری می زیسته اند و دیگر، اشعار گویندگان پس از شرف الدین و سوم ابیاتی که شاعران آنها را نمی شناسیم. به باور نگارندگان، گذشته از ابیاتی که هیچ پیوندی با متن ندارند، دیگر ابیات افزوده به چاپ های سنگی به شش دلیل: ۱. تاکید و تایید معنا؛ ۲. ایضاح متن؛ ۳. تکمیل و تتمیم معنای اشعار؛ ۴. برگرداندن منظوم معنا؛ ۵. تداعی معانی؛ ۶. تمثیل و مثل، با مکتوبات صدی پیوند می یابند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمدصادق خاتمی
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
سلمان ساکت
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :