ساخت، مشخصه یابی و ارزیابی مقایسه ای زیست فعالی هیدروکسی آپاتیت نانوساختار

هیدروکسی آپاتیت به دلیل داشتن سازگاری زیستی، زیست فعالی و قابلیت اطمینان بالا برای کاربری در بدن، به طور گسترده ای برای کاربردهای پزشکی مثل درمان نواقص و بازسازی بافت استخوان استفاده می شود. آپاتیت بیولوژیکی به عنوان مهمترین بخش معدنی بافت دندان و استخوان، دارای ساختار نانومتری است و به نظر می رسد استفاده از هیدروکسی آپاتیت نانوساختار با ترکیب فازی مشابه با آپاتیت بیولوژیکی می تواند قابلیت اطمینان از کاربرد آن را افزایش دهد. هدف از پژوهش حاضر، تولید هیدروکسی آپاتیت نانوساختار به روشهای مختلف، مشخصه یابی و مقایسه خواص محصول و در نهایت افزایش زیست فعالی و زیست اضمحلالی هیدروکسی آپاتیت از طریق کنترل اندازه دانه ها و ترکیب شیمیایی بود. هیدروکسی آپاتیت نانو ساختار با دو روش فعالسازی مکانیکی و سل- ژل ساخته شد. تکنیکهای پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف سنجی تبدیل فوریه فروسرخ (FTIR) و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) برای مشخصه یابی پودر هیدروکسی آپاتیت تهیه شده، استفاده شد. نمونه هایی از پودر ساخته شده برای مدت زمانهای مختلف در مایع شبیه سازی شده بدن (SBF) قرار گرفت تا رفتار زیست فعالی و زیست اضمحلالی آن بررسی شود. آزمون طیف سنجی جذب اتمی (AAS) برای تعیین میزان انحلال یون کلسیم در مایع شبیه سازی شده بدن، اجرا شد. نتایج نشان داد که اندازه میانگین دانه های پودر هیدروکسی آپاتیت تهیه شده به روش فعالسازی مکانیکی برابر ۲۹ نانومتر و پودر هیدروکسی آپاتیت تهیه شده با روش سل ژل معادل ۲۵ نانومتر است. نرخ انحلال یونی هیدروکسی آپاتیت نانوساختار تهیه شده با هر دو روش، بسیار شبیه به آپاتیت بیولوژیکی و بالاتر از نرخ انحلال هیدروکسی آپاتیت تجارتی (با اندازه دانه میکرونی) بود. نتایج حاکی از آن بود که زیست فعالی پودر هیدروکسی آپاتیت بسیار متاثر از اندازه دانه هاست و اندازه دانه کمتر از ۵۰ نانومتر برای هیدروکسی آپاتیت نانومتری تولید شده، مقدار بهینه ای برای داشتن رفتار زیست اضمحلالی و زیست فعالی مشابه با آپاتیت بیولوژیکی است.

کلیدواژه ها:

Hydroxyapatite ، Nano structure ، Mechanical activation ، Sol-gel ، Bioactivity ، Bioresorbability. ، هیدروکسی آپاتیت ، نانوساختار ، فعالسازی مکانیکی ، سل ژل ، زیست فعالی ، زیست اضمحلالی