تصویرمنصب قضا در آثار شاعران قرن پنجم و ششم هجری

منصب قضا در تاریخ دورا ن اسلامی به صور ت سازمانی حکومتی، مجری عدالت و انجا م امور دادرسی و اجرای احکا م اسلامی و قوانین عرفی و جلوگیری از جرایم و قانون شکنی و نظارت بر احوال و اعمال مردم و رفاه حال و زندگی ایشان بوده است. بر این اساس تلا ش برای گسترش عدالت، در جامعه یکی از کهن ترین و اصیل ترین تعهدات و وظایف اجتماع بشری بوده است. ب ه نظ ر می رس د عدالت معیاری منطقی است که با آن می توان حاکمان شایسته را مشخص کرد. پژوهش حاضر با بررسی آثار شاعران بزرگ قرن پنجم و ششم هجری، به دنبال پاسخ به این پرسش است که عملکرد منصب قضا در اشعار شاعران این دوران چگونه بیان شده و آنان نسبت به قضات زمان خود، چه دیدگاهی داشتند؟ به نظر می رسد شاعران قرن پنجم و ششم هجری نسبت به عملکرد منصب قضا و صاحب منصبانی همچون قاضی و محتسب، توجه نشان داده و در اشعار خود نسبت به عدالت ورزی و رفتار شایسته ی افراد نیک نام و بالعکس؛ بی عدالتی و رشوه خواری افراد فاسد، واکنش نشان داده و به فراخور حال، عملکرد و رفتار آنان را مورد تمجید و ستایش و یا انتقاد قرار داده اند.

کلیدواژه ها:

منصب قضا ، شاعران قرن پنجم و ششم هجری ، عدالت ، قاضی ، محتسب