پیامد بحران تاب آوری اکولوژیک و پدیده فرسایش دلبستگی مکانی نمونه پژوهی: جمعیت جوان ۱۵ تا ۱۹ ساله شهر زابل

زابل به مثابه گره فضائی ناحیه سیستان، با دو پدیده خشکسالی و گردوغبار مواجه است. که  سبب بحران تاب آوری اکولوژیک گردیده و رضایت از زندگی را به شدت کاهش داده است. چرا که رابطه انسان و محیط از تعادل، تحمل پذیری و سازگاری، خارج و پدیده «فرسایش دلبستگی مکانی» رخنمون یافته است. این پژوهش، کاربردی، توصیفی-تحلیلی، پیمایشی با نمونه برداری تصادفی دو مرحله ای است. جامعه هدف، جوانان ۱۵ تا ۱۹ساله زابل (با حجم نمونه۴۳۲ واحد) می باشد. از مدلهای کولموگروف- اسمیرنوف، تست نشانه، کروسکال والیس، اسپیرمن، فی، جدول متقاطع، Vکرامرز و U من ویتنی بهره گیری شده است. زابل برپایه تحلیل آمار ۴۰ ساله(۲۰۰۵-۱۹۶۶)، با «حداکثر میانگین سرعت باد، معادل ۵۶/۵  متردرثانیه » و داشتن ۶۸درصد روزهای با گردوغبار بالای حداستاندارد در سال ۱۳۹۰، همچنین داشتن رتبه اول در شدت طوفان (معادل ۱۰۷ روز در وضعیت خیلی خطرناک) و تبدیل عرصه ۴۵۰ هزار هکتاری بستر هامون به کانون تولید گرد و غبار و افزایش مراجعات، بستری و مرگ و میر ناشی از بیماری تنفسی با بحران تاب آوری اکولوژیک مواجه است. طبق یافته ها، ۶۴درصد جوانان مورد مطالعه، وضعیت گردوغبار ۲۲ سال گذشته را «بد تا وحشتناک» می دانند. همچنین ۶۲درصد زنان  و ۴۳درصد مردان آسایش و کیفیت زندگی شان را «بد تا وحشتناک» می دانند. وانگهی ۶۸ درصد پاسخگویان گفته اند رضایت فرزندان خانواده از اقامت در زابل، «کم تا هیچ» می باشد. ۴۴درصد پاسخگویان هیچ امیدی به آینده هیرمند و هامون ندارند. معنی داری این یافته ها  با خطای ۰/۰۰۰  تایید شدند. بحران تاب آوری اکولوژیک، سبب رخنمون یافتن«پدیده فرسایش دلبستگی مکانی» و پیامدهای خسارت بار اجتماعی - روانشناختی گردیده است. کاهش احساس مثبت به مکان، عدم ارتباط نزدیک و عدم تمایل به سرمایه گذاری، بی تردید سبب کاهش انگیزه، کاهش مسئولیت پذیری برای ارتقای وضعیت شهر و ناحیه، کاهش آمادگی برای مشارکت، نبود نظارت و به ویژه کاهش فداکاری برای توسعه محله، شهر و ناحیه می شود.

کلیدواژه ها:

تاب آوری اکولوژیک ، فرسایش دلبستگی مکانی ، زابل ، خشکسالی ، گردوغبار ، هامون ، تاب آوری