تاثیر مدیریت های مختلف زراعی بر عملکرد کمی و کیفی ارقام گندم

چکیده سابقه و هدف:. با توجه به اهمیت گیاه گندم در تامین امنیت غذایی کشور و همچنین رویکرد جوامع بین المللی به حفاظت از منابع طبیعی در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی، استفاده از کودهای آلی از جمله ورمی کمپوست می تواند به عنوان ابزاری مفید و کارآمد درجهت رسیدن به اهداف کشاورزی پایدار به شمار آید. از این رو پژوهشی با هدف ارزیابی مدیریت های مختلف زراعی بر عملکرد کمی و کیفی ارقام آبی گندم طراحی و اجرا شد. مواد و روش ها: این تحقیق در سال زراعی ۱۳۹۷، در مزرعه تحقیقاتی آموزشی شماره یک گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. این آزمایش به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل بوم نظام های مختلف (کم نهاده، متوسط نهاده و پر نهاده) و فاکتور فرعی شامل ارقام مختلف گندم (مهرگان، چمران ۲ و شبرنگ) بود. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد بالاترین مقدار عملکرد دانه در بومنظام پرنهاده و رقم مهرگان (۶/۶۳۱۲ کیلوگرم در هکتار) بهدست آمد که با بومنظام پرنهاده و رقم چمران-۲ تفاوت معنیداری نداشت و کمترین آن مربوط به بوم نظام کم نهاده و رقم شبرنگ (۴/۴۲۸۹ کیلوگرم در هکتار) بود که حدود ۳۲% کاهش داشت و اختلاف معنی داری با بوم نظام کم نهاده و رقم چمران-۲ نداشت. بیشترین میزان پروتئین دانه در بوم نظام های کمنهاده و متوسطنهاده (۶/۱۲ درصد) و کمترین آن در بوم نظام پرنهاده (۵/۱۰ درصد) مشاهده شد که حدود ۱۶% کاهش یافت. بین ارقام مختلف ازنظر پروتئین دانه اختلاف معنیداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از بوم نظام متوسط نهاده (تلفیقی) نشان داد که این بوم نظام کشاورزی توانسته هم سطح بهینهای از عملکرد را تولید کند و هم میزان استفاده از نهادههای شیمیایی را کاهش دهد. در بین ارقام مختلف مورد بررسی نیز مشخص شد که رقم چمران-۲ و مهرگان نسبت به رقم شبرنگ با تغییر نوع بوم نظام از پرنهاده به کم نهاده مقاومتر و کاهش عملکرد در این دو رقم نسبت به رقم شبرنگ کمتر بوده است. در بین ارقام مختلف مورد بررسی نیز مشخص شد که رقم چمران-۲ و مهرگان نسبت به رقم شبرنگ با تغییر نوع بوم نظام از پرنهاده به کم نهاده مقاومتر و کاهش عملکرد در این دو رقم نسبت به رقم شبرنگ کمتر بوده است.تایج حاصل از بوم نظام متوسط نهاده (تلفیقی) نشان داد که این بوم نظام کشاورزی توانسته هم سطح بهینهای از عملکرد را تولید کند و هم میزان استفاده از نهادههای شیمیایی را کاهش دهد و می تواند در راستای کشاورزی پایدار باشد.

کلیدواژه ها:

درصد پروتئین ، عملکرد دانه ، گندم ، مصرف نهاده ، ورمی کمپوست