تاثیر ۱۲ هفته تمرینات ترکیبی هوازی و مقاومتی بر کنترل گلایسمیک و برخی عوامل خطرزای قلبی- متابولیکی در مردان مبتلا به دیابت نوع۲

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر ۱۲ هفته تمرینات ترکیبی(هوازی و مقاومتی) بر گلوکز ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و نیم رخ لیپیدی در مردان مبتلا به دیابت نوع ۲ بود.روش شناسی: در این کارآزمایی بالینی نیمه تجربی، از بین مردان مبتلا به دیابت نوع ۲ شهر تبریز با محدوده سنی ۳۵ تا ۶۷ سال، که داوطلب شرکت در مطالعه حاضر بودند، پس از بررسی پرونده پزشکی بیماران، تعداد ۲۳بیمار، معیار های اولیه ورود به تحقیق شامل سابقه بیماری دیابت ۵ سال و بیشتر، عدم فعالیت ورزشی روزانه، عدم منع پزشکی از ورزش و هموگلوبین گلیکوزیله (HbA۱C) بین ۶/۶ تا ۱۲ درصد را کسب کرده و به عنوان آزمودنی وارد پژوهش شده و سپس به دو گروه همگن (بر اساس شاخص هموگلوبین گلیکوزیله تمرینی ۱۱ نفر و کنترل ۱۲ نفر) تقسیم شدند. قبل از شروع پروتکل اصلی تحقیق، به منظور آشنایی با تمرینات، آزمودنی ها تمرین هوازی را سه جلسه در هفته با شدت ۶۰ درصد ضربان قلب بیشینه به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، تمرین قدرتی را یک تا دو ست با ۱۵ تکرار به مدت دو هفته انجام دادند. پس از اتمام دوره آشنایی، آزمون یک تکرار بیشینه از آزمودنی ها گرفته شد. همچنین حداکثر اکسیژن مصرفی توسط دستگاه گاز آنالایزر مدل MetaLyzer ۳B و با تست بروس اصلاح شده روی نوارگردان تکنوجیم سنجیده و سپس تمرینات اصلی شروع شد. تمرین ترکیبی شامل تمرینات هوازی و تمرینات قدرتی بود. تمرینات هوازی شامل ۳ جلسه تمرین در هفته و به مدت ۱۲ هفته با شدت ۷۰ تا ۷۵ درصد ضربان قلب بیشینه به مدت ۲۵ تا ۴۵ دقیقه بود. برای تمرینات قدرتی از حرکات پویا شامل یک ست از عضلات اصلی بالا تنه (پرس سینه، پرس شانه، قایقی و زیربغل از جلو)، یک ست از عضلات اصلی پایین تنه (پرس پا، جلو پا و پشت پا) و یک ست از عضلات تنه (شکم و فیله) با ۸ تا ۱۲ تکرار، دو جلسه در هفته به همراه استراحت دو تا سه دقیقه ای بین ست ها استفاده شد(.(۱-۲ در انتهای جلسه تمرینی نیز ۱۰ دقیقه حرکات کششی برای سرد کردن اجرا شد. سطوح گلوکز ناشتا (FBS)، هموگلوبین گلیکوزیله (HbA۱c)، تری گلیسرید (TG)، لیپوپروتئین با چگالی زیاد (HDL-C)، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL-C) و کلسترول تام آزمودنی ها ۴۸ ساعت قبل از شروع تمرین و ۴۸ ساعت بعد از اتمام دوره تمرین اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که ۱۲ هفته تمرینات ترکیبی موجب تغییرات مثبت و بهبود در سطوح شاخص های گلوکز ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله، HDL، LDL و کلسترول تام شده بود اما تغییرات از نظرآماری معنادار نیود. نتیجه گیری: ۱۲ هفته تمرینات ترکیبی موجب بهبود در سطوح شاخص های کنترل گلایسمیک و برخی عوامل خطرزای قلبی- متابولیکی می شود اما برای تاثیر معنادار، باید مدت دوره ی تمرین در این بیماران بیشتر شود.

کلیدواژه ها:

تمرین هوازی ، تمرین قدرتی ، دیابت نوع ۲ ، نیمرخ لیپیدی ، گلوکز ناشتا ، هموگلوبین گلیکوزیله