برآورد توابع انتقالی به منظور تخمین منحنی مشخصه رطوبتی خاک های شور و شور - سدیمی

منحنی مشخصه رطوبتی از جمله مشخصه های مهم هیدرولیکی خاک می باشد که اندازه گیری مستقیم آن وقت گیر و هزینه بر می باشد. از این رو روش های غیرمستقیم مانند توابع انتقالی به منظور پیش بینی این خصوصیت با استفاده از داده های سهل الوصول ارائه می گردد. در این مطالعه، از روش رگرسیون خطی چندمتغیره به منظور توسعه توابع انتقالی نقطه ای برای خاک های شور و شور - سدیمی استفاده شده است. بدین منظور ۶۸ نمونه خاک که هدایت الکتریکی آنها بیشتر از چهار دسی زیمنس بر متر بوده و بیش از نیمی از آنها ESP بیشتر از ۱۵ درصد داشته اند انتخاب شدند. به منظور توسعه توابع انتقالی و استفاده از روش Cross-validation داده ها در ۱۰ گروه مجزا تقسیم شدند و سپس هر گروه به صورت تصادفی به نسبت ۱:۳ به دو قسمت آزمون و صحت سنجی جدا گردید. در نرم افزار SPSS پارامترهای انحراف معیار هندسی اندازه ذرات (?g)، میانگین هندسی اندازه ذرات (dg)، نسبت جذبی سدیم (SAR)، هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک (ECe)، کربنات کلسیم (CaCO۳)، جرم مخصوص ظاهری (BD)، مواد آلی (OM)، درصد ذرات رس، سیلت و شن به عنوان متغیرهای مستقل و ورودی مدل انتخاب شده و توابع انتقالی نقطه ای در مکش های ۱۰، ۳۳، ۱۰۰، ۳۰۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ کیلوپاسکال توسعه یافتند. توابع انتقالی به دست آمده برای ۱۰ گروه صحت سنجی با مدل H۳ از نرم افزار Rosetta مقایسه گردیدند. پارامترهای RMSE، ME و R۲ برای توابع انتقالی به ترتیب بین (cm۳/cm۳) ۱۷/۴-۶۱/۱، (cm۳/cm۳) ۶۶/۰-۱۸۱/۰-، ۷۶/۰-۵۲/۰ در صورتی این مقادیر برای مدل رزتا بین (cm۳/cm۳) ۲۷/۴-۸۲/۲، (cm۳/cm۳) ۰۹۴/۰-۶۵/۲-، ۷۴/۰-۳۷/۰ به دست آمد. مقایسه پارامترهای RMSE، ME و R۲ نشان داد که توابع انتقالی توسعه یافته، رطوبت را در مکش های ۱۰، ۱۰۰، ۳۰۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ کیلوپاسکال به طور قابل توجهی بهتر از مدل رزتا تخمین می زند، اگرچه مدل رزتا رطوبت را در مکش ۳۳ کیلوپاسکال بهتر از توابع انتقالی پیش بینی می کند.

کلیدواژه ها:

توابع انتقالی نقطه ای ، صحت سنجی متقاطع ، مدل رزتا ، منحنی مشخصه رطوبتی