میزان شیوع ، باروری و سایر خصوصیات کیست های هیداتیک در دامهای کشتاری شهر همدان در سال ۱۳۷۷

          هیداتیدوزیس یکی از معضلات مهم بهداشتی درمانی ایران است. بررسی وضعیت بیماری در میزبانهای واسط و نهایی در هر منطقه برای یافتن راه کار مناسب کنترل و پیشگیری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای تعیین میزان شیوع و خصوصیات کیست های هیداتیک در احشاء دامهای کشتاری شهر همدان این مطالعه در کشتارگاه این شهر در سال ۱۳۷۷ صورت گرفت.           با مراجعه متناوب به کشتارگاه در فصول مختلف سال ، بطور تصادفی تعداد ۲۰۰۰ دست امعاء و احشاء دامهای کشتار شده ، ۱۵۴۷ راس گوسفند، ۳۳۳ راس گاو و ۱۲۰ راس بز از نظر وجود کیست هیداتیک مورد بررسی قرار گرفت. اندامهای آلوده به کیست به آزمایشگاه دانشکده پزشکی منتقل و خصوصیات کیست ها  از نظر اندازه ، تعداد ، میزان مایع ، باروری ، تعداد پروتواسکولکس ، انفکته بودن و سایر خصوصیات بررسی شدند.           بطور کلی ۲۱۲ راس ( ۶/۱۰%) از دامها آلوده به کیست هیداتیک بودند که از این میان آلودگی گاوها ۳/۱۵% ، گوسفندان ۳/۱۰% و بزها ۷/۱% بود. در دامهای آلوده ، آلودگی در ریه ۶/۴۲% ،  کبد ۶/۳۸% و آلودگی توام ۸/۱۸% بود. ۳/۳۰% دامها دارای کیست های متعدد بودند. تنها ۴/۳۲% کیستها بارور بودند و ۹/۵۰% کیست ها نیز چرکی یا آهکی بودند. در ۹/۵۵% کیست های بارور تعداد پروتواسکولکس در هر میلی لیتر بسیار زیاد( غیرقابل شمارش ) ، در ۶/۲۰% آنها کمتر از ۱۰۰ پروتواسکولکس در هر میلی لیتر و در ۵/۲۳% نیز کمتر از ۲۰ پروتواسکولکس در هر میلی لیتر وجود داشت.           این مطالعه نشان میدهد گرچه میزان کیست های بارور زیاد نیست ولی  وفور پروتواسکولکس در کیست های بارور می تواند در میزبانهای نهایی منجر به آلودگی های شدیدی شده و درنتیجه آلودگی شدید این میزبانها ، محیط زندگی انسان نیز در معرض خطر آلودگی شدید قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Animals ، Domestic/ Echinococcosis / Fertility ، باروری / حیوانات اهلی / کیست هیداتیک