نقش معماری و برنامه ریزی شهری در امنیت روانی شهروندان

امروزه با توجه به گسترش و توسعه شهر و شهرنشینی،نیاز به امنیت در ابعاد گوناگون بیش از پیش و متفاوت با گذشته احساس میگردد .در این میان امنیت روانی به عنوان یکی از شقوق اصلی و تعیین کننده مفهوم امنیت در فضاهای شهری به شمار می آید.با پیشرفت تکنولوژی و علم و دانش و افزایش جمعیت جهانی در دنیایی که دائما در حال تغییر و تحول می باشد،نقش معماری و شهرسازی به لحاظ امنیت و رفتارهای اجتماعی و ناهنجاریهای رفتاری پیچیده تر و مهم تر میگردد.یکی از مهمترین دغدغه های برنامه ریزان شهری،تامین حداکثر رضایتمندی شهروندان است.برنامه ریزی شهری آن هم دربزرگترین مکان مناسبات،ارتباطات و دارایی ها بشر،پیش بینی شهر ها از زمانی که این مناسبات و برخوردها حالت پیچیدهای به خود یافت و الزام به داشتن نگرش ها و رفتارهای سنجیده در مقابل این پیچیدگی ها و تغییرات احساس گردید به صورت ضروری تولد یافت. فقدان ایمنی شهروندان در مقابل عدم امنیت در فضاهای شهری و سکونتی ، انزوا ، افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهری از بیماریهای مزمن شهری و محیطی هستند. طراحی و نواحی مسکونی زمانی میتواند زمینه ساز سلامت جسمی و روانی شهروندان باشد که براساس دیدگاه ائتلافی و کل گرا مرکب از متخصصین سلامت و بهداشت محیطی از یکسو و برنامه ریزان شهری و طراحان از سوی دیگر به انجام رسد. توسعه بی رویه شهری ، افزایش وسایل نقلیه ، اثرات زیانباری را برای ساختار محیطی کالبدی شهر و در نتیجه سلامت جسمی روانی شهروندان وارد کرده است. فضاهای شهری حاشیه و حومه، قربانی فضاهای شهری متن و مرکزی شده که نتیجه آن پایین بودن نشاط و شادابی اجتماعی و بروز نارضایتی و اغتشاش اجتماعی در این فضاها است. بر این اساس طراحی فضاهای باز و سبز محلی و یا در مقیاس بزرگ تر، محلات پیاده مدار، محلات متراکم باکاربریهای مختلط، دسترسیهای فیزیکی و بصری به طبیعت، ایجاد فرصتهای فرهنگی- اجتماعی- تفریحی درمجاورت محلات و شهرکهای مسکونی، کاهش وابستگی زندگی شهری به اتومبیل و ترویج حمل ونقل عمومی از راهبردهای ارتقای سلامت عمومی از طریق نقش معماری و طراحی شهری بشمار می آیند. احساس امنیت به عنوان یکی از نیازهای روحی انسان ومهم ترین شاخص کیفیت فضاهای شهری محسوب می شود.تامین امنیت به عنوان اساسی ترین نیازهای همیشه ودر همه ی جوامع مورد توجه بوده است،به همین دلیل همواره سرمایه گذاری زیادی صرف تامین امنیت شهرها وسکونت گاه های مختلف می شود در عصرکنونی موضوع امنیت شهری یکی از مسائل مهم در شهرها می باشد.

کلیدواژه ها:

امنیت روانی ، برنامه ریزی شهری ، طراحی شهری ، معماری