اثر برازینواستروئید بر صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک آویشن باغی (Thymus vulgaris) تحت تنش شوری

پژوهش حاضر با هدف کاهش اثرات تنش شوری بر جوانه­زنی و مراحل اولیه رشد گیاه دارویی آویشن باغی با استفاده از کاربرد برازینواستروئید در شرایط کشت درون­شیشه­ای انجام شد. بذرهای آویشن باغی در معرض تیمار شوری (صفر، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی­مولار) و برازینواستروئید (۵/۰، ۱ و ۳ میکرومولار)  قرار گرفتند، و سپس شاخص­های گوناگون جوانه­زنی و رشد و نیز برخی ویژگی­های فیتوشیمیایی در گیاهچه­ها اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد که در شرایط شوری، بیش­ترین میزان درصد جوانه­زنی (۹۵ درصد) در پایین­ترین غلظت نمک (۵۰ میلی­مولار) و بالاترین غلظت برازینواستروئید (۳ میکرومولار) مشاهده شد. کاربرد غلظت­های مختلف برازینواستروئید باعث بهبود ارتفاع ریشه و ساقه و نیز افزایش میزان وزن خشک و تر گیاهچه­های آویشن باغی شد، به­طوری­که در شوری ۲۰۰ میلی­مولار، میزان طول ریشه و ساقه در نمونه­های تیمارشده با ۳ میکرومولار برازینواستروئید نسبت به نمونه­های تیمارشده با ۵/۰ میکرومولار برازینواستروئید به­ترتیب حدود ۵/۳۰ و ۹/۴۲ درصد افزایش یافتند. میزان پرولین و آنزیم­های آنتی­اکسیدانت پراکسیداز (POD) و سوپراکسیددیسموتاز (SOD) در گیاهچه­های تیمارشده با غلظت بالاتر برازینواستروئید نسبت به غلظت­های پایین­تر به­طور معنی­داری افزایش یافتند و این گیاهچه­ها نفوذپذیری غشای (پراکسیده­شدن لیپید) کم­تری داشتند. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین نفوذپذیری غشای یاخته (پراکسیده­شدن لیپید) و همه صفات بیوشیمیایی و مرفولوژیک اندازه­گیری­شده مربوط به رشد گیاهچه همبستگی منفی وجود دارد. بر اساس نتایج این پژوهش، کاربرد برازینواستروئید با غلظت ۳ میکرومولار در مرحله حساس جوانه­زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه­های آویشن باغی تحت تنش شوری پیشنهاد می­شود.

کلیدواژه ها:

پراکسیداز ، تنش شوری ، نفوذپذیری غشا ، کشت درون شیشه ای