اطلس برخط زبان های ایران: طراحی، روش شناسی و نتایج اولیه

 مولف رتبه علمی، رشته/ گروه دانشگاه  مرتضی طاهری اردلی  استادیار زبان شناسی گروه زبان انگلیسی؛ پژوهشکده بختیاری شناسی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.  اریک آنونبی استاد زبان شناسی و زبان فرانسوی دانشگاه کارلتون، اتاوا، کانادا.  ایموس هیز مدیر فنی، مرکز تحقیقات ژئوماتیک و نقشه نگاری (GCRC) دانشگاه کارلتون، اتاوا، کانادا.  زهرا آذین دانشجوی دکتری زبان شناسی، مستندسازی و احیای زبان دانشگاه کارلتون، اتاوا، کانادا.  ژینو ابراهیمی دانشجوی کارشناسی ارشد علوم شناختی، دپارتمان علوم اجتماعی دانشگاه کایزرسلاترن، کایزرسلاترن، آلمان.  ارگین اپنگین مدرس دانشگاه کردستان هولیر، اقلیم کردستان، عراق.   نوش آذرین اتابکی کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی دانشگاه تهران، تهران، ایران.  آدام استون عضو پژوهشی، مرکز تحقیقات ژئوماتیک و نقشه نگاری (GCRC) دانشگاه کارلتون، اتاوا، کانادا.  دونالد استیلو پژوهشگر بازنشسته موسسه انسان شناسی تکاملی ماکس پلانک، لایپزیک، آلمان.  المیرا اسماعیل پور دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.  مریم امانی بابادی دانش آموخته دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.  محمد اورنگ دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه ایالتی نیو سوز ولز سیدنی استرالیا.  الهام ایزدی دانش آموخته دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. رابرت ایکل محقق ژئوماتیک، مرکز تحقیقات ژئوماتیک و نقشه نگاری (GCRC) دانشگاه کارلتون، اتاوا، کانادا.  نوال بحرانی کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.  حبیب برجیان پژوهشگر دانشگاه کلمبیا، نیویورک، امریکا.  آوا بهرامی کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) آموزش زبان انگلیسی دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران.  حمیده پشتوان کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.   شیوا پیریایی دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.  پیمان پیش یار دهکردی دانشجوی دکتری زبان شناسی، دپارتمان زبان شناسی و زبان انگلیسی دانشگاه کنتربری، کرایستچرچ، نیوزیلند.  پریسا ثابت همت آبادی دانشجوی دکتری زبان شناسی کاربردی؛  مدرس زبان انگلیسی با اهداف کاربردی دانشگاه کارلتون.   کالج الگونکوین، اتاوا، کانادا.  شیما جعفری دهقی استادیار زبان های باستانی ایران، گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ولایت، ایرانشهر، ایران.  مریم جلیلی دوآب       کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.  فرانک جمال الدین دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.  کامیار جولایی دانش آموخته دکتری زبان شناسی همگانی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.  حسن حاجی شعبانیان کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز، تهران، ایران.  ژیلا خانجانی استادیار زبان شناسی همگانی دانشگاه پیام نور، استادیار گروه ادبیات و زبان های خارجه، ص. پ: ۱۹۳۹۵۳۶۹۷، تهران، ایران.  لیلا دیانت دانش آموخته دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.  علی رشیدی کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.  رضا رضوانی بروجنی کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمین، ایران.  زهره رهنما کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، زنجان، ایران.  زینب زمانی گندمانی دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش زبان انگلیسی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.  لئورنسیا شرایبر دستیار پژوهشی زبان شناسی همگانی دانشگاه بامبرگ، بامبرگ، آلمان.  نگار شرافت کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.  جعفر شیخ الاسلامی استاد زبان شناسی کاربردی و مطالعات گفتمانی؛ زبان شناسی و واسطه گری فرهنگی دانشگاه کارلتون، اتاوا، کانادا.  مینا صالحی کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) فرهنگ و زبان های باستانی ایران دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.  مهناز طالبی دستنایی دانش آموخته دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.  علی اکبر عابدیان کاسگری کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی موسسه انتشارات دگراندیشان، تهران، ایران.  مریم سادات غیاثیان دانشیار زبان شناسی همگانی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.  مهدی فتاحی استادیار گروه زبان انگلیسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.    سعیده قندی دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.  مجتبی قیطاسی دولابی دانشجوی دکتری آموزش زبان انگلیسی دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.  رویا کمالی کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی آموزش و پرورش تهران، تهران، ایران.  فرزانه گشتاسب دانشیار فرهنگ و زبان های باستانی ایران پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی پژوهشکده زبان شناسی گروه فرهنگ و زبان های باستانی ایران، تهران.  حسن محبی بهمنی کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی دانشکده فنی امام خامنه ای، میناب، ایران.  محمد محمدی کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی وزارت آموزش و پرورش، ایران.  روناک مرادی استادیار زبان شناسی همگانی، گروه زبان شناسی و زبان های خارجی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.  مهرداد مشکین فام دانش آموخته دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.  راضیه موسوی خو دانشجوی دکتری فرهنگ و زبان های باستانی ایران دانشگاه آزاد، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.  عارفه نژادبهرام کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) زبان شناسی همگانی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.  فاطمه نعمتی استادیار زبان شناسی همگانی دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران.  مریم نورزایی محقق دوره پسادکتری دانشگاه اوپسالا، سوئد و دانشگاه بامبرگ، آلمان.  امیلی ونگ کارشناسی ارشد (فارغ التحصیل) آموزش دانشگاه کارلتون، اتاوا، کانادا.  حسین هاشمی زرج آباد دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.  چکیده ایران گنجینه ای ارزشمند از زبان هاست که خانواده های زبانی متفاوتی از جمله ایرانی، ترکی، سامی، هندی، دراویدی، ارمنی، کارتولی و همچنین، زبان های اشاره را در برمی گیرد، اما با وجود پژوهش های ارزشمندی که در داخل و خارج از کشور انجام شده است، هنوز تحقیق جامعی در دسترس نیست که پراکندگی جغرافیایی و وضعیت زبان شناختی گونه های زبانی را در ایران به تصویر کشیده باشد. به منظور دستیابی به این هدف، «اطلس زبان های ایران» (www.iranatlas.net) که از آن به اختصار «ازیران» یاد می شود به منزله یک برنامه تحقیقاتی برخط و در قالب یک کار تیمی بین المللی، فعالیت خود را رسما در سال ۲۰۱۵ آغاز کرد. مقاله حاضر در زیربخش های متفاوت به پیشینه اطلس زبانی در غرب و در ایران، ضرورت تهیه اطلس زبانی در ایران، طراحی اطلس، روش شناسی انجام تحقیق در این مسیر و در نهایت، نتایج اولیه این طرح تحقیقاتی می پردازد. به طور مشخص، کتاب نامه اطلس، دسته بندی زبان های ایران، مجموعه پرسش نامه طراحی شده و همچنین، یافته های منتخب حاصل از کار میدانی در استان های چهارمحال و بختیاری و هرمزگان، به منزله مکان هایی که فرایند تحقیق پیشروی بیشتری را داشته است، در قالب نقشه های زبانی بحث می شود.

کلیدواژه ها:

Languages of Iran ، Language documentation ، Language atlas ، Language map ، Language classification ، زبان های ایران ، مستندسازی زبان ، اطلس زبانی ، نقشه زبانی ، دسته بندی زبانی