خودمختاری در یادگیری زبان دوم: ادراک فارسی آموزان از مسئولیت ها، توانایی ها و انگیزه ها

زبان­آموزان برای یادگیری زبان فارسی در دانشگاه­ها مدت زمان کوتاهی را می­گذرانند و در این مدت باید به­طور چشمگیری بر زبان تسلط یابند. آموزش زبان­های دوم در سال­های اخیر، از محیط آموزشی مدرس­محور به محیط آموزشی یادگیرنده­محور تغییر یافته­ است تا زبان­آموزان یادگیری خویش را در اختیار گیرند و به خودمختاری دست یابند. در این راستا، پژوهش حاضر میزان آمادگی فارسی­آموزان غیرایرانی را برای خودمختار بودن بررسی می­کند. شرکت­کنندگان شامل ۱۵۵ تن از فارسی­آموزان سطح تکمیلی هستند. برای جمع­آوری داده­ها، از پرسش­نامه تامر (۲۰۱۳) بهره گرفته شده است که دارای چهار بخش مسئولیت­ها، توانایی­ها، انگیزه و فعالیت­های درون و بیرون کلاس است. در پایان پرسش­نامه بخشی با عنوان بازپاسخ برای فارسی­آموزان درنظر گرفته شده است. پاسخ­های فارسی­آموزان حاکی از نوعی تضاد میان بخش مسئولیت­ها با بخش توانایی­ها، انگیزه و فعالیت­های درون و بیرون کلاس است. یافته­ها نشان می­دهد که با وجود آنکه فارسی­آموزان خود را از توانایی و انگیزه لازم جهت یادگیری خودمختارانه زبان فارسی بهره­مند می­دانند و خود را در انجام فعالیت­های درون و بیرون کلاس فعال می­دانند، اما بیشتر مسئولیت یادگیری را متوجه مدرسان می­کنند. علاوه بر این، بررسی­های آماری نشان­دهنده رابطه معکوس و معنا­داری میان ادراک فارسی آموزان از مسئولیت­ها و فعالیت­های درون کلاس است. از جهت دیگر، میان توانایی­های فارسی­آموزان با انگیزه و فعالیت­های درون و بیرون کلاس و همچنین میان انگیزه با فعالیت­های درون و بیرون کلاس رابطه مستقیم و معنا­داری دیده می­شود.

کلیدواژه ها:

Autonomy ، Persian language learning ، Non-Iranian Persian Language Learners ، Responsibility ، Ability ، Motivation ، خودمختاری ، یادگیری زبان فارسی ، فارسی آموزان غیرایرانی ، مسئولیت ، توانایی ، انگیزه.