نقش خودمراقبتی در ارتقای سلامت جامعه طی دوره کرونا

مقدمه: بیماری کرونا، بزرگ ترین چالش بین المللی بشر از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون بوده است. حوزه سلامت کشور تامین کننده تنها ۲۵ درصد سلامت جامعه می باشد و ۷۵ درصد مابقی آن با مشارکت خود مردم و سایر بخش های توسعه اعم از سازمانهای دولتی و غیر دولتی حاصل خواهد شد. مشارکت مردم نیز یکی از بازوهای اصلی ارتقای سلامت، کاهش فقر و بی عدالتی در سلامت جوامع است. یکی از مهمترین مسائل در زمینه تضمین سلامت جامعه، توانمندسازی اجتماع محور و ارائه آموزش های لازم در زمینه خودمراقبتی است. ریشه و منشاء بسیاری از بیماری ها، نداشتن سبک زندگی سالم و عدم مراقبت از خود است در حالی که خودمراقبتی کم هزینه ترین و پرسود ترین اقدام برای ارتقاء سلامت است.روش: برای جمع آوری اطلاعات جستجو در پایگاه های اطلاعاتی انجام و مطالب مورد نظر جمع آوری شد. یافته ها: خود مراقبتی به فعالیت هایی گفته می شود که افراد برای مراقبت از خود یا خانواده برای حفظ سلامت و پیشگیری از ابتلا به بیماری ها انجام می دهند؛ زیرا خود مراقبتی ستون سلامت انسان را تشکیل می دهد. طی آن سیستم بهداشت و درمان سعی دارد افراد را در زمینه خودمراقبتی توانمند سازد تا علاوه بر حفاظت از سلامت خود به سلامت افراد خانواده و پیرامون خود نیز در صورت نیاز اقدامات لازم را انجام دهند. درخود مراقبتی در سطح فردی باید با بهره گیری از دانش، توانایی و مهارت، نسبت به مراقبت ازخود هنگام بیماری یا پیش از بیماری اقدام کرد. در واقع باید خودمراقبتی را یکی از قطعات مهم تضمین کننده سلامت جامعه خصوصا در هنگام شیوع بیماری کرونا دانست. نقش مردم در مقابله با کرونا و کنترل این ویروس، نقشی مهم و کلیدی است و ضرورت دارد تمام اقشار جامعه و افراد در گروه های مختلف با رعایت دستورالعمل های بهداشتی به ویژه انجام واکسیناسیون، استفاده از ماسک و پرهیز از حضور در تجمعات و دورهمی های خانوادگی، با مجموعه سلامت همکاری کنند. نباید نسبت به رعایت شیوه نامه های بهداشتی سهل انگاری کرده و عادی پنداری در خصوص کرونا را به دیگران القا کنند که این مهم ارتباط غیر مستقیم با سواد سلامت مردم دارد و ارتقای سواد سلامت می تواند این چالش ها را حل یا کاهش دهد. در سال های اخیر سواد سلامت به عنوان یکی از مهم ترین تعیین کننده های خودمراقبتی مورد توجه قرار گرفته و به صورت یک مهارت مهم برای تصمیم گیری مناسب بهداشتی در موقعیت های دشوار شناخته شده است. در خود مراقبتی گروهی، افراد از طریق تشکیل گروه های همسان و مشارکت در خود مراقبتی مانند آموزش در فضای مجازی از مزایای خود مراقبتی بهره مند می شوند. سفیر سلامت خانوار می تواند به عنوان رابط بین سیستم بهداشتی و خانواده های تحت پوشش باشد و اطلاعات بهداشتی در مورد کرونا ویروس را حضوری و یا الکترونیکی دریافت و به خانواده ها انتقال داده تا خود مراقبتی داشته باشند و سواد سلامتی را ارتقا دهند. توانمندسازی سفیران سلامت خانواده، سازمان ها و شوراها به عنوان منتخبان مردم برای خود مراقبتی بیماری کرونا ویروس، موجب می شود مشارکت مردم در برنامه های نظام سلامت و برنامه خودمراقبتی فردی افزایش یابد. سرمایه گذاری برای جذب همکاری اعضای جامعه می تواند مشارکت اجتماعی و سلامت مردم را بهبود بخشد. بسیاری از سازمان ها از جمله آموزش و پرورش برای خود مراقبتی وظیفه دارند و باید فرهنگ سلامت را میان دانش آموزان گسترش دهند. کلیه سیاست ها، برنامه ها و بودجه ریزی ها باید در جهت پیشگیری از بیماری ها باشد.نتیجه گیری: شیوع ویروس کرونا با آثار و نتایج متعددی در زمینه پزشکی، اجتماعی، فرهنگی، رفتاری و خانوادگی همراه است. ارتقای بهداشت فردی و محیطی که خودمراقبتی به منظور حفظ و صیانت از سلامت فردی و اجتماعی را افزایش می دهد، یکی از دستاوردهای مهم این بحران در عرصه سلامت جامعه است.

کلیدواژه ها:

خودمراقبتی ، سلامت جامعه ، کرونا