بررسی اثر آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی ترکیبات فنولی میوه و هسته خرما بر باکتری کلبسیلاپنومونیه عامل مهم عفونت های تنفسی

بیان مساله: عفونت های تنفسی از مهم ترین عوامل مرگ و میر بیماران بخصوص در دوران نوزادی ، پیری و در افراد دچار ضعف ایمنی یابیماری زمینه ای هستند. کلبسیلا پنومونیه از باکتری های اصلی ایجاد کننده این عفونت هاست لذا پیشگیری و مقابله با عفونت ناشی از آن بویژه در اشکال مقاوم به آنتی بیوتیک مورد توجه ویژه ای قرار دارد. خرما یک میوه قدیمی است که به طور گسترده در مناطق خشک و نیمه خشک جهان رشد می کند. میوه و هسته خرما ارزش غذایی و دارویی زیادی دارند و از قدیم برای درمان بسیاری از بیماریها مورد استفاده قرار می گرفته است. با این حال، هنوز خواص ترکیبات زیست فعال آنها به طور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته است. خرما سرشار از ترکیبات زیست فعالی مانند فنولیکها، آنتوسیانین، کاروتنوئیدها، توکوفرول ها، توکوترینولها، فیتواسترول ها و پلی ساکارید است.هدف پژوهش: در این مطالعه عصاره های اتانولی و استونی میوه و هسته خرما به طور جداگانه تهیه شد. سپس میزان فعالیت آنتی اکسیدانی و ترکیبات فنولی آنها اندازه گیری شد. در مرحله بعد اثر ضد میکروبی عصاره ها علیه کلبسیلا پنومونیه (Klebsiella pneumoniae) بر اساس قطر هاله ممانعت از رشد با روش سنجش انتشار دیسک با غلظت (۰/۱۵ میکرو گرم در میلی لیتر)، مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میوه و هسته خرما دارای مقادیر زیادی ترکیبات فنولی با فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی قابل توجه هستند. میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در هسته خرما (۰/۱۳+ ۶/۲۵گرم در لیتر) بود که به طرز معنی داری بالاتر از میوه خرما (۰/۱۲ +۴/۷۹گرم در لیتر) است. نتایج اثر ضد میکروبی عصاره ها بر باکتری کلبسیلا پنومونیه نشان داد حداکثر فعالیت ضد میکروبی مربوط به عصاره استونی بود و این میزان برای هسته خرما به طرز معنی داری زیاد تر بود، به طوری حداکثر قطر هاله عدم رشد عصاره استونی هسته خرما ۱۳ میلی متر گزارش شد. نتایج بدست آمده حاکی از فعالیت ضد میکروبی خوب هسته خرما احتمالا به دلیل وجود مقادیر بالاتر ترکیبات فنولی است از این رو هسته خرما گزینه مناسبی برای تولید فراورده های طبیعی غذایی دارویی با خواص ضد میکروبی است. البته به منظور ارزیابی دقیق تر نتایج بدست آمده نیاز به بررسی های درون تنی است.

کلیدواژه ها:

کلبسیلا پنومونیه ، عفونت تنفسی ، خرما ، هسته خرما ، ترکیبات فنلی