اثر تغییر اقلیم بر آبدهی و ویژگی های چشمه های کارستی استان کرمانشاه

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 140

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GERAZ-6-4_004

تاریخ نمایه سازی: 12 اسفند 1400

چکیده مقاله:

مناطق کوهستانی زاگرس چین خورده (حوضه الوند) و زاگرس مرتفع (حوضه قره سو) در استان کرمانشاه دارای آبخوان‎های کارستی متعددی بوده که توسط چشمه های کارستی تخلیه می گردند. این آبخوان ها، منبع اصلی تامین آب جوامع انسانی، اکوسیستم های حوضه ها و تامین کننده جریان پایه رودخانه های الوند و قره سو بوده و نقش حیاتی در پایداری محیط، استمرار و شکل گیری مدنیت در مناطق مورد مطالعه دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تغییرات اقلیمی بر ویژگی های کمی و رژیم آبدهی چشمه ها است. بدین منظور، ترکیبی از روش های آماری و مدل سازی استفاده شد. داده های مورد استفاده شامل بارش و دبی ایستگاه های وزارت نیرو، داده های بارش، پارامترهای دمایی، رطوبت نسبی و تابش خورشید برای ایستگاه های همدید و همچنین داده های طولانی مدت GPCC است. نتایج آنالیز خودهمبستگی نشان داد در زاگرس مرتفع به جز چشمه یاوری، دبی سایر چشمه های کارستی به بارش وابستگی زیادی دارند. در مقابل، چشمه های زاگرس چین خورده وابستگی کمتری به بارش دارند، در این زون تنها دبی چشمه های ماراب و ریجاب به بارش وابستگی بالایی دارند. بررسی شرایط اقلیمی ایستگاه های همدیدی نماینده هر زون نشان داد اقلیم منطقه طی دوره ۲۰۱۴-۱۹۸۶ تغییرات قابل توجهی یافته و شرایط خشکی منطقه شدت بیشتری پیدا کرده است، به طوری که بررسی داده های بارش ایستگاه ها و داده های شبکه ای نشان دهنده کاهش بارش و افزایش خشکسالی های متمادی و دوره ای در دو زون مورد بحث است. در مقابل، شرایط حرارتی از روند افزایشی معنی‎داری برخوردار شده است. بیشترین کاهش رطوبت و افزایش دمای منطقه از اواخر دهه ۱۹۹۰ قابل مشاهده است. بررسی شرایط کمی و کیفی چشمه های منطقه در ارتباط با تغییرات اقلیمی، بیانگر تغییرات قابل توجه آنها است، زیرا آبدهی چشمه های مورد مطالعه در دو دهه گذشته به تبعیت از روند منفی بارش، دارای روند کاهشی بوده اند. خشکسالی های شدید و کاهش بارش بدون تاخیر زمانی سبب کاهش آبدهی چشمه های کارستی منطقه مورد مطالعه شده اند. ویژگی های کیفی چشمه های مورد مطالعه نیز تغییر کرده است که بیشتر تابع حجم آب ورودی به آبخوان بوده و رابطه معنی‎داری با نوسانات بارشی ندارد. 

کلیدواژه ها:

بارش ، روند ، خشکسالی ، داده های شبکه ای ، چشمه های کارستی

نویسندگان

جعفر معصوم پور سماکوش

استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

مرتضی میری

دانش آموخته دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

سجاد باقری سیدشکری

دانش آموخته دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ایزدی، عزیزالله؛ داوری، کامران؛ علیزاده، امین؛ قهرمان، بیژن (۱۳۸۷) کاربرد ...
  • مطالعه تغییر اقلیم در استان کرمان به روش من - کندال [مقاله کنفرانسی]
  • عابدینی، محمدحسین (۱۳۸۹) ارتباط خشکسالی و منابع آب کارستی (مطالعه ...
  • بررسی واکنش چشمه کارستی نیلوفر نسبت به خشکسالیهای اخیر استان کرمانشاه [مقاله کنفرانسی]
  • مدرسی، فرشته؛ عراقی نژاد، شهاب؛ ابراهیمی، کیومرث؛ خلقی، مجید (۱۳۸۹) ...
  • میری، مرتضی (۱۳۹۵) واکاوی ارتباط تغییر اقلیم و زوال جنگل ...
  • میری، مرتضی؛ رحیمی، مجتبی (۱۳۹۴) گرمایش جهانی و روند تغییرات ...
  • میری، مرتضی؛ رضیئی، طیب؛ رحیمی، مجتبی (۱۳۹۵) ارزیابی و مقایسه ...
  • نوروزی، علی اکبر (۱۳۹۵) گزارش نهایی سامانه پایش خشکیدگی جنگل ...
  • Bakalowicz, M. (۲۰۰۵) Karst Groundwater: A Challenge for New Resources, ...
  • Ekmekci, M., Tezcan, L. (۲۰۱۱) Management of Karst Aquifers Under ...
  • Fiorillo, F. (۲۰۰۹) Spring Hydrographs as Indicators of Droughts in ...
  • Fiorillo, F., Guadagno, F. M. (۲۰۱۲) Long karst Spring Discharge ...
  • Gondwe, B.R.N., Merediz-Alonso, G., Bauer-Gottwein, P. (۲۰۱۱) The Influence of ...
  • Gremaud, V., Goldscheider, N. (۲۰۱۰) Climate Change Effects on Aquifer ...
  • Hao, Y., Yeh, T. J., Gao, Z., Wang, Y., Zhao, ...
  • Jeannin, P. Y., Hessenauer, M., Malard, A., Chapuis, V. (۲۰۱۶) ...
  • Kendall, M. G. (۱۹۷۵) Rank Correlation Methods, Charles Griffin, London ...
  • Loáiciga, H. A., Maidment, D. R., Valdes, J. B. (۲۰۰۰) ...
  • Ma, T., Wang, Y., Guo, Q. (۲۰۰۴) Response of Carbonate ...
  • Mann, H. B. (۱۹۴۵) Nonparametric Tests Against Trend, Econometrica, ۱۳ ...
  • McKee, T. B., Doesken, N. J., Kleist, J. (۱۹۹۳) The ...
  • Orehova, T. (۲۰۰۴) Comparative Estimate of Resistance to Drought for ...
  • Paul Novel, J., Dimadi, A., Zervopoulou, A., Bakalowicz, M. (۲۰۰۷) ...
  • Smith, B. A, Hunt, B. B. (۲۰۱۰) A Comparison of ...
  • Steiakakis, E., Vavadakis, D., Kritsotakis, M., Voudouris, K., Anagnostopoulou, C. ...
  • Waele, J. D., Plan, L., Audra, P. (۲۰۰۹) Recent Developments ...
  • نمایش کامل مراجع