تاثیر مقادیر مختلف سیلیسیوم و نیتروژن بر خصوصیات مورفولوژی، عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم

سیلیسیوم از دیدگاه تغذیه گیاه به­عنوان عنصر ضروری شناخته نشده است لیکن نشانه­های مثبت آن بر رشد بسیاری از گیاهان دیده شده است. به­منظور مطالعه تاثیر مقادیر مختلف سیلیسیوم و نیتروژن بر اجزای عملکرد دو رقم گندم پیشتاز و روشن، پژوهشی در شهرستان تربت حیدریه واقع در استان خراسان رضوی در سال ۹۰-۸۹  بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در شرایط گلخانه­ای انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو رقم گندم (پیشتاز و روشن) و سه سطح سیلیسیوم (۰، ۲۵۰ و ۵۰۰  میلی­گرم بر کیلوگرم) از منبع سیلیکات­سدیم و سه سطح نیتروژن (۲۵۰، ۵۰۰ و ۸۰۰ میلی­گرم بر کیلوگرم) از منبع اوره بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که سیلیسیوم سبب افزایش معنی­دار عملکرد دانه و  اجزای عملکرد (وزن سنبله، وزن هزار دانه، شاخص برداشت) گردید. با توجه به بررسی­های انجام شده ورس عامل مهمی در کاهش عملکرد (بطور مستقیم و غیرمستقیم با بروز بیماری­های قارچی و مشکلات برداشت) می­باشد. مصرف سیلیسیوم جرم واحد طول ساقه را افزایش داد که این افزایش سبب مقاومت گیاه به ورس خواهد شد. با کاربرد سیلیسیوم، ارتفاع بوته بصورت آرام و کند افزایش یافت که در مقاومت به ورس نیز اهمیت دارد. کاربرد سطوح مختلف کود نیتروژن در خاک کارایی جذب سیلیسیوم را افزایش داد که برگرفته شده از برهمکنش این دو عنصر می­باشد. تیمارهای ۵۰۰ و ۸۰۰ میلی­گرم بر کیلوگرم سیلیسیوم و نیتروژن سبب افزایش معنی­دار وزن هزار دانه و شاخص برداشت در هر دو رقم گندم گردید. کاربرد همزمان این دو عنصر تاثیر معنی­داری بر عملکرد دانه دو رقم گندم داشت. بطوریکه در سطح ۵۰۰ میلی­گرم برکیلوگرم سیلیسیوم بیشترین عملکرد دانه مشاهده شد. ارقام­ گندم پیشتاز و روشن پاسخ­های متفاوتی به کاربرد سیلیسیوم نشان دادند. پاسخ رقم پیشتاز از نظر ویژگی­های رشد و عملکرد از روشن بیشتر بود.

کلیدواژه ها:

cross resistance ، discriminate dose ، dose-response