بررسی تنوع صفات زراعی درتیپ های رشدی متفاوت سویا با استفاده از تجزیه به مولفه های اصلی

به منظور بررسی صفات زراعی موثر و شناخت متغیرهای تاثیرگذار بر عملکرد تیپ های مختلف رشدی سویا و انتخاب بهترین ارقام از نظرعملکرد، ۳۶۴ ژنوتیپ سویا، شامل ۳۵ ژنوتیپ رشد محدود، ۱۸۳ ژنوتیپ رشد نیمه محدود و ۱۴۹ ژنوتیپ رشد نامحدود، اکثرا از گروه های رسیدگی۱ تا ۴ در یک طرح آگمنت با سه شاهد در موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج مطالعه شدند. در این مطالعه ۲۴ صفت کمی مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج تجزیه به مولفه ها نشان داد که در ژنوتیپ های با تیپ رشدی محدود، نیمه محدود و نامحدود به ترتیب ۶، ۵ و ۴ مولفه مجموعا به ترتیب۸۹/۷۵ ، ۸۲/۷۵ و ۹۵ / ۸۲ درصد از تغییرات داد هها را توجیه کردند. از لحاظ عملکرد در بین ژنوتیپ های رشد محدود، نیمه محدود و نامحدود بهترتیب ژنوتیپ های Dorekswie A۲ ،Alianka و B-۱۲۱ دارای بالاترین عملکرد دانه در بین ژنوتیپ های مورد بررسی در بای پلات حاصل ازمولفه اول و دوم بودند. با توجه به نتایج می توان نتیجه گیری کرد که در اصلاح برای هر مولفه باید به صفات مرتبط با آن مولفه توجه شود به ایندلیل که ژن یا ژن هایی که صفت تعداد دانه در بوته را کنترل می کنند، وزن بوته، وزن دانه در بوته و صفات دیگر معنی دار در این مولفه را نیز بهاحتمال خیلی زیاد کنترل می کنند و مولفه یا ژنی که این صفات را کنترل می کند، مولفه یا ژن مشترک می باشد و بدین ترتیب از نتایج این قسمتمی توان در اصلاح نباتات به ویژه در انتخاب غیر مستقیم استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

سویا ، تجزیه به مولفه ها ، عملکرد ، صفات زراعی تیپ های مختلف رشدی