اثرات روش های کاشت و مقادیر بذر بر شاخص های فنی و عملکرد گندم در جنوب خوزستان

این پژوهش طی مدت دو سال 1386 و 1387 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان (ایستگاه تحقیقا ت کشاورزی شاوور)، در یک خاک رسی-سیلتی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلو کهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. کرت های اصلی شامل شش روش کاشت سانتریفوژ(P1) سانتریفوژ + فاروئر(P2)، خطی کار(P3)، خطی کار + فاروئر(P4)، پشته کاری سه ردیفه(P5) و پشته کاری چهار ردیفه(P6) بوده و کر ت های فرعی نیز شامل چهار تراکم بذر 300، 500، 400 و 600 دانه در متر مربع (تقریباً 120، 200، 160، و 240 گیلو گرم بر هکتار) بود. نتایج نشان داد که بیشترین مصرف سوخت با 14/91 لیتر بر هکتار به تیمار P2 و کمترین آن با 5/02 لیتر بر هکتار به تیمار P3 اختصاص داشت. روش کاشت P3 با 1/462 و روش کاشت P5 با 0/620 ساعت بر هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین زمان مورد نیاز را به خود اختصاص دادند. در همه روش های خطی کاری P3، P4، P5 و P6 نسبت به رو ش های کاشت پاششی P1 و P2 زمان مورد نیاز به طور معنی داری کاهش و ظرفیت مزرعه ای افزایش یافته بود. روش کاشت P2 با 0/684 هکتار بر ساعت دارای کمترین ظرفیت مزرع های و روشهای کاشت P5 و P6 با متوسط 1/67 هکتار بر ساعت دارای بیشترین ظرفیت مزرع های بودند. بیشترین شاخص یکنواختی (87/21 درصد) به تیمار P6 و کمترین آن(54/73 درصد) به تیمار P1 اختصاص داشت. استفاده از رو ش های خطی کاری P3، P5 و P6 به جای روش بذرپاشی سانتریفوژ+ دیسک( P1) به ترتیب باعث 41، 29 و 29 درصد کاهش در هزینه ها شده است. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اختلاف بین روشهای کاشت از لحاظ عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم معنی دار نبود. به طور کلی، برای کشت گندم آبی در اراضی رسی-سیلتی خوزستان، به ترتیب اولویت، استفاده از یکی از روشهای کاشت P5، P6 و P3 و همچنین مقدار بذر 160-120 کیلوگرم بر هکتار پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

روش کاشت ، تراکم بذر ، گندم ، مصرف سوخت ، ظرفیت مزرعه ای