شیعه پیشگام در سیره نگاری جایگاه جابر بن عبداله انصاری در سیره نگاری

دانش سیره نگاری به دلیل آن که برای مسلمانان اهمیت بسیاری یافت، توجه همه گروه ها و شخصیت ها را به خود جلب کرد. در این میان، صحابه رسول خدا(ص) که خود حاضر و ناظر در حوادث دوران رسالت بودند نخستین گروه و مرجعی بودند که به عنوان منبع و ماخذ دریافت آگاهی های مربوط به این دوره، مورد توجه قرار گرفتند. اما بدیهی بود که همه آنان در یک رتبه نبودند و برخی از آنان در این زمینه برتری داشتند. با این حال مسائل سیاسی، اجتماعی و فکری جامعه مسلمانان نیز در امر انتقال این آگاهی ها به نسل بعدی موثر افتاد و موضوع اخبار دوران رسالت را با پیچیدگی ها مواجه کرد. در این میان، شخصیت جابر بن عبدالله انصاری از چهره های مشهور صحابه، در این عرصه اهمیت بسیار دارد. هم به لحاظ صحابی بودن و هم حضور فعال در حوادث دوران رسالت و هم دانش وسیع او در عرصه حدیث، فقه، تفسیر و سیرهنبوی و مهم تر توجه خاص اهل بیت(ع) به وی، به دلیل آن که او توفیق درک محضر پنج امام را یافت. همه این ها و عواملی دیگر سبب شده تا جابر در عرصه های مختلف از جمله دانش نبوی از جایگاه ممتازی برخوردار شود و علاوه بر صحابه، بر بسیاری از تابعین نیز تقدم یابد. این مقاله برآن است تا جایگاه او را در دانش سیره نبوی تبیین نماید و به این نتیجه برسد که جابر به عنوان صحابی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نخستین سیره نگار بوده است.      

کلیدواژه ها:

Djābir b. Abd al Allah Ansāri ، Sirā ، Companions of Prophet (Sahāba) ، A’isha ، Urwa b. Zubayr ، جابر بن عبدالله انصاری ، سیره نبوی ، سیره نویسان ، صحابه ، تابعین ، عایشه ، عروه بن زبیر